تدوين برنامه درماني شناختي اجتماعي اختلال هاي اضطرابي و ارزيابي اثربخشي آن بر نشانه هاي اضطراب اجتماعي

زمينه و هدف: اختلال اضطراب اجتماعي، ترس از موقعيت هاي اجتماعي و عملكردي است. اين نگراني به احساسات اضطرابي، افكار و احساسات منفي، هم در موقعيت هاي واقعي و هم در پيشبيني موقعيت هاي اجتماعي منجر ميشود. هدف از انجام اين پژوهش تدوين برنامه درماني شناختي اجتماعي اختلال هاي اضطرابي و ارزيابي اثربخشي آن بر نشانه هاي اضطراب اجتماعي است. روش: اين مطالعه از نوع نيمه آزمايشي با طرح پيش آزمون پس آزمون با گروه گواه و جلسه پيگيري بود. جامعه آماري اين پژوهش را نوجوانان 13 تا 15 سال با اختلال اضطراب اجتماعي و مادران آنها در منطقه 5 شهر تهران در سال 1397 تشكيل مي دادند. با استفاده از نمونه گيري در دسترس تعداد 32 نوجوان از جامعه آماري مذكور، انتخاب و در دو گروه آزمايش و گواه جايدهي شدند. جهت جمع آوري دادهها از پرسشنامه اضطراب اجتماعي براي نوجوانان (لاجركا و لوپز، 1998) استفاده شد. گروه مداخله برنامه درماني شناختي اجتماعي اختلال هاي اضطرابي را در 12 جلسه 60 دقيقه اي دريافت كرد، ولي به گروه گواه آموزشي داده نشد. در پايان هر دو گروه در مراحل پس آزمون و پيگيري مورد ارزيابي قرار گرفتند. براي تجزيه و تحليل دادهها از تحليل واريانس چندمتغيري و آزمون تي استفاده شد. يافته ها: نتايج تحليل داده ها نشان داد كه تفاوت معناداري بين گروه هاي درمان و گواه در اختلال اضطراب اجتماعي و مؤلفه ها ي آن وجود دارد (0/001 P). همچنين نتايج آزمون تي همبسته نشان داد تأثير برنامه درماني شناختي اجتماعي در مرحله پيگيري نيز در اختلال اضطراب اجتماعي و مؤلفه هاي آن اثربخش و پايدار بوده است. نتيجه گيري: بر اساس نتايج حاصل از اين پژوهش ميتوان نتيجه گرفت كه برنامه مداخله اي تدوين شده با تأكيد بر توانمندي هاي فرد، افزايش آگاهي، بينش و تغيير سبك زندگي نوجوانان باعث بهبود نشانه هاي اختلال اضطراب اجتماعي در نوجوانان شده است.