كاربران اينترنت و تعامل با فضاي مجازي

همة انسان ها در موقعيت‏هاي مختلف با هويت‏هاي متعددي سر و كار دارند و به تبع موقعيت و شرايطي كه در آن قرار گرفته اند، خود را تعريف مي‌كنند. مرزهاي نفوذ ناپذير بين مقولات و گروه‏هاي هويتي ديگر مستحكم نيستند، بلكه به شدّت آسيب پذير و شكننده‌اند. دنياي ارتباطات پيش آهنگ اين تغييرات است. دنياي ارتباطات و تغييرات ريشه‌اي كه ناشي از آن است. چنان جهان متفاوتي خلق كرده كه گروهي از نويسندگان اين تحول در عالم ارتباطات را مبدأ عصر جديدي مي دانند، عصري كه از آن تحت عناوين مختلفي نظير: « دهكده جهاني » ( مك لوهان )، « جامعه مدني جهاني »( ديويد هلد )، « مدرنيته دوم» ( اولريش بك )، « جامعه شبكه اي » ( مانوئل كاستلز )، « جهان رها شده » ( آنتوني گيدنز )، «جامعه ارتباطي »( جياني واتيمو ) و« مدرنيته سيال »( زيگمون بومن ) ياد مي‌كنند. به ‌طور كلي، ديدگاه صاحب نظران و انديشمندان را مي‌توان در خصوص اثرات و تبعات ناشي از اينترنت به طور عام به سه دسته كلي تقسيم كرد: دسته اول كه ديدگاه آنها به جبرگرايي معروف است، اينترنت را ساختاري عيني و بيروني و متصلب فرض مي‌كنند كه در چارچوب آن ذهنيت افراد شكل مي‌گيرد و كاربران آن را در سيطره‌ي خود قرار مي‌دهند و جبري را بر آنها تحميل مي‌كند. دسته دوم كه ديدگاه آنها به اراده‌گرايي معروف است، اينترنت را صرفاً به عنوان يك رشته امكانات محض در جهت تواناسازي فرد براي گردآوري انبوه اطلاعات و رشد كثرت گرايي مي دانند. بالاخره دسته سوم كه ديدگاه آنها به تكنورئاليسم معروف است، رويكرد بينابيني دارند؛ يعني آنها در عين اينكه ابعاد هستي شناختي فن آوري اينترنت را ناديده نمي‌گيرند، امّا معتقدند كه اين فن آوري تعيين كننده نهايي نخواهد بود. به بيان ديگر، آنها در عين اينكه ظرفيت‌ها و توانايي‌هاي اينترنت را در نظر دارند، به آزادي عمل كاربران نيز توجه دارند. مقاله حاضر نيز با نگاه اخير ( تكنورئاليسم ) موافق بوده و سعي دارد كه از اين منظر كاربران اينترنت را در ارتباط با فضاي مجازي مورد مطالعه و بررسي قرار دهد