بررسي صرف فعل در گويش قايني

The Study of Verbs Inflection in Ghaen Dialect

در پژوهش حاضر با بررسي صرف افعال در زمان­ هاي سه ­گانه در گويش قايني برآنيم تا وجود يا عدم وجود واژه­ بست ­هاي فاعلي و مفعولي كنايي در اين گويش مشخص شود. ساخت ارگتيو از جمله ويژگي ­هايي است كه هنوز در برخي از گويش ­هاي ايراني (مانند كرمانجي، تالشي، تاتي، بلوچي و ...) باقي مانده است. در حالي كه در برخي ديگر(مانند فارسي معاصر،كردي مركزي و جنوبي، لري، مازندراني،گيلكي و...) از بين رفته و جاي خود را به انواع نظام­ هاي حالت­دهي ديگر از جمله فاعلي- مفعولي داده است. گردآوري داده­ هاي زباني اين پژوهش، به صورت ميداني و كتابخانه ­اي، در شهرستان قاين صورت گرفته است. قاين از جمله شهرستان­ هاي خراسان جنوبي است و در حد فاصل 33 تا 34 درجه عرض شمالي و 38 تا 60 درجه طول شرقي واقع شده است. تحليل داده­ هاي اين پژوهش نشان داد كه گويش قايني كه از گويش­ هاي ايراني شرقي است، يك ويژگي را نشان مي د­هد كه به نظر، نوعي ساخت شبه ارگتيو يا كنايي را از دورۀ ميانه تاكنون حفظ نموده است.

This study aims to investigate verbs inflection in Ghaen dialect, and doing the same, examines the existence of ergative-absulatlive case marking system in this dialect. The ergative structure is one of the features that has survived in some Iranian dialects (such as Kermanji, Taleshi, Tati, Baluchi, etc.) while in others (such as Contemporary Farsi, Central and Southern Kurds, Lori, Mazandaran, Gilaki, etc.), they have lost their role and replaced it with other types of case-marking systems, including nominative-accusative. The research data collection was conducted in the field and in the library method in the city of Ghaen which is located in the southern Khorasan between 33 to 34 degrees north latitude and 38 to 60 degrees east longitude. The data analysis showed that this dialect as one of the Iranian north – eastern ones preserved a feature of semi-ergativity from middle era up to now.