وضعيت رويشگاه‌ها و گونه‌هاي گياهي همراه گونه بومي بادام خاكستري (Amygdalus eburnea Spach.) در ايران

Study of habitats and associated plant species with gray almond (Amygdalus eburnea Spach.), an endemic species of Iran

گونه بادام خاكستري (Amygdalus eburnea Spach.) يكي از گونه هاي اندميك مناطق خشك و نيمه خشك ايران مي باشد كه ضمن داشتن ارزش دارويي در حفاظت و جلوگيري از فرسايش خاك اهميت بسياري دارد. از طرفي تعداد زيادي گونه هاي همراه در اكوسيستم هاي اين گونه وجود دارد كه در حفاظت خاك و پويايي اكوسيستم نقش دارند. اطلاعات موجود در زمينه ويژگي هاي رويشگاهي بادام خاكستري اندك مي باشد. در اين پژوهش، به بررسي ويژگي هاي 52 رويشگاه اين گونه دربيشتر سرزمين ايران پرداخته شد، داده هاي اكولوژيكي جمع آوري گرديد، وضعيت آشفتگي اكوسيستمي ثبت شد وگونه هاي گياهي همراه اين گونه جمع آوري و مورد شناسايي قرار گرفت. بررسي شرايط رويشگاهي نشان داد كه اين گونه بيشتر در مناطق صخره اي با خاك هاي سنگلاخي-شني و سبك و در جهات جغرافيايي جنوب و جنوب شرقي قرار دارد. نتايج نشان داد كه در حدود 90% از رويشگاه ها Artemisia sieberi Besser. و Amygdalus scoparia Spach. گونه همراه غالب مي باشند. چراي بي رويه دام اهلي در اين مناطق مهمترين عامل تخريب و كاهش رويشگاه هاي اين گونه مي باشد.

Gray almond (Amygdalus eburnea spach.) is one of the most common endemic plants of arid and semi-arid sections of Iran, with medicinal value and important in protection of soil and prevention of soil erosion. Also, there are many other plant species associated with Amygdalus eburnea Spach. which potentially contribute to soil conservation and ecosystem dynamics. Though extensive in distribution, information available about the gray almond habitat characteristics is scarce. In this research, characteristics of 52 habitats of Amygdalus eburnea Spach. were studied covering much of Iran. Ecological data were collected, ecosystem disturbance status recorded and the plant species associated with this species collected and identified. The study of habitat conditions showed that this species grows more in sandy and light-textured rocky areas of the southern and south-eastern aspects. The results showed that Artemisia sieberi Besser. and Amygdalus scoparia Spach. are the dominant associated species of gray almond in almost 90% of habitats. Results showed the biggest habitat disturbance and habitat loss was caused by domestic livestock grazing.