كليدواژه :
آيين ايراني - زرتشتي , اسطوره غيبت دختر , اسفنجان , سي و ششمين روز بهار , طلب باران , قرباني گاو , گاهنبار ميديوزرم (ميان بهار)
چكيده فارسي :
بهار هر سال در آبادي اسفنجان از توابع شهرستان اسكو استان آذربايجان شرقي آييني بر محور قرباني گاو انجام مي‌شود كه متضمن عناصر مهمي از باورها و آيين هاي ايراني است. بر اساس اين سنت ديرينه مردم اين آبادي، گاو نري را كه از مدت‌ها قبل در نظر گرفته شده خريداري و صبح پنجشنبه‌اي كه 36 روز از بهار گذشته باشد، در آبادي گردانده و نذورات مردم را از درب خانه‌ها دريافت مي‌كنند. پس از اينكه آب قنات آبادي را به گاو نوشاندند، آنرا به زيارتگاه پير سنگ كه در رأس تپه‌اي در كنار آبادي قرار دارد برده و گرد آن مي‌گردانند. آنگاه از تپه سرازير شده و قرباني را به بالاي تپه قربانگاه در جانب ديگر روستا هدايت مي‌كنند و نزديك نقطه سنگ‌چيني كه باور دارند محل غيبت دختري است، ذبح مي‌كنند تا خون گاو از طريق شياري به گودال سنگ چين فرو رود و در پي آن باران ببارد. مطالعات مقاله به دو صورت ميداني و اِسنادي شامل توصيف آيين و تحليل ديني و اسطوره‌اي آن است كه بر اساس آن طلب باران، اسطورۀ غيبت دختر و قرباني گاو سه وجه اصلي اين آيين بر بن‌مايه هاي فرهنگ ايراني استوار است و برگزاري آن در حدود 40 روز پس از نوروز نيز، قابل‌مقايسه با گاهنبار «ميديوزرم گاه» يا «ميان بهار» زرتشتيان است. همچنين اين آيين در تنوع عناصر آييني نمونه‌اي بي‌مثال است و به جز عناصر اصلي دربردارندۀ حاجت‌خواهي، جمع‌آوري نذورات، گرداندن گاو در آبادي، جاري كردن خون در محل غيبت دختر، استفاده از خون قرباني جهت مشكل نازايي، تقسيم و پخت گوشت قرباني است.
چكيده لاتين :
Every spring in the village of Esfanjan in the city of Osko, East Azerbaijan Province, a ritual is performed on the axis of the sacrifice of a cow, which includes important elements of Iranian beliefs and rituals. According to this ancient tradition, the people of this village bought the bull that had been considered for a long time and returned it to the village on Thursday morning, which is 36 days past spring, and received the people's vows from the doors of the houses. After drinking the water of the subterranean aqueduct to the cow, they take it to the shrine of Pir Sang, which is located at the top of a hill next to the abode, and turn it around. They then descend from the hill and lead the victim to the top of the altar hill on the other side of the village, where they slaughter a girl near what they believe to be a missing place so that the cow's blood can flow through a groove into the pit and rain down. The study of the article in both field and documentary forms includes the description of religion and religious analysis and its myths, according to which the demand for rain, the myth of the absence of a girl and the sacrifice of a cow are the three main aspects of this religion based on Iranian culture. After Nowruz, it is also comparable to the "Mediozerm Gah" or "Mian Bahar" of the Zoroastrians. This ritual is also an unparalleled example in the variety of ritual elements, and in addition to the main elements includes defecation, collecting vows, moving cows in the village, bleeding in the absence of the girl, using the victim's blood for infertility, dividing and cooking the victim's meat.
