كاركرد تزييني، توضيحي و نمادين اوصاف در منظومه‌هاي غنايي با تكيه بر ليلي و مجنون، يوسف و زليخا و سلامان و ابسال جامي

The Decorative, Explanatory and Symbolic Function of Descriptions in Lyrical works based on Leili and Majnoon, Josef and Zuleika, Salaman and Absal

شاعران منظومه‌هاي روايي در آفرينش روايتي جذاب، از وصف براي شخصيت‌پردازي و فضاسازي استفاده مي‌كنند. ژنت به بررسي وصف و ارتباط آن با روايت و روايتگري پرداخته ‌است. وي براي اوصاف، كاركرد تزييني، توضيحي و نمادين قائل مي‌شود. در اين پژوهش، كاركردها در سه منظومۀ غنايي ليلي و مجنون، يوسف و زليخا و سلامان و ابسال جامي، به روش توصيفي- تحليلي بررسي شده است تا ميزان و كيفيت استفاده از اوصاف با كاركردهاي گوناگون، در هر منظومه مشخص گردد و در نهايت به اين پرسش پاسخ داده شود كه اوصاف در منظومههاي غنايي غير از كاركرد تزييني، چه كاركرد ديگري دارد؟ نتايج حاصل از تحقيق بيانگر اينست كه علي‌رغم باور غالب كه كاركردِ نمادين، ويژۀ متون عرفاني و رمزي است، در سه منظومۀ غنايي موردنظر، كاركرد نمادين اوصاف، مفاهيم زيادي را در متن گنجانده است، اما با توجه به تفاوت‌هاي موجود در روايت سه منظومه براي درك مفهوم نمادين اوصاف بايد به حوزۀ جغرافي، قبيله، قوم، مذهب و تاريخ رجوع شود؛ از اين رو براي درك مفاهيم اوصاف با كاركرد نمادين، از نشانه‌شناسي استفاده شده‌است. براعت استهلال يكي از انواع كاركرد توضيحي اوصاف است كه بيشتر در ليلي و مجنون يافت مي‌شود و براي كاركرد تزييني اوصاف در منظومه سلامان و ابسال موردي يافت نشد.

The poets of narrative poems have used description to character settlement and space making, to create attractive narration. Genette has analysied description and its relation between narration and Narrative. He has accepted three Functions about description: Decorative function, Explanatory function and Symbolic function. In this research, in Descriptive - Analytical method, Functions of descriptions have analyzed in Jami's three systems, Josef and Zuleika, Leili and Majnoon and Salaman and Absal to Determine Quality and use of descriptions with different functions and make an answer that which functions lyric systems have? The most common idea is that Symbolic function is just for Erfani systems but this function has many Concepts in systems but to understand concepts should study historical, geographic, Religious, Ethnic, National areas so should use Semiology. Prologue is one of Explanatory functions in Leili and Majnoon and there is no Symbolic function in Salaman and Absal.