علم و سنت: به سمت يك جامعه علمي كثرت‌گرا

Science and Tradition: Towards a Pluralistic Scientific Society

ون‌فراسن با مطرح كردن استدلال گروه بد، نقدي مهم به استنتاج به قصد بهترين تبيين وارد كرده و واقع‌گرايي علمي را با چالش مواجه ساخته است. گذشته از واقع‌گرايي علمي و با توجه به اتكاي روش‌هاي علمي امروز به استنتاج به قصد بهترين تبيين، اين نقد در سطحي عميق‌تر تهديدي جدي براي اعتبار كاوش علمي ايجاد مي‌كند. در اين مقاله تلاش خواهيم كرد تا با توجه به ساختار جامعه علمي، راهي براي مقابله با اين تهديد ارائه دهيم. برخي ويژگي‌هاي ساختاري جامعه علمي معاصر باعث محدود شدن كاوش علمي به علمِ برآمده از سنت غربي و محروميت آن از امكانات نظري موجود در سنت‌هاي گوناگون شده است. ادعاي اصلي مقاله اين است كه براي توسعه علم، توجه به سنت‌هاي گوناگون مي‌‌تواند راه مناسبي جهت گسترش كاوش علمي و مقابله با تهديد مذكور در پيش روي جامعه علمي قرار دهد. در بخش اول نشان خواهيم داد كه استدلال گروه بد از چه رهگذري اعتبار كاوش علمي را مورد تهديد قرار مي‌دهد. در بخش دوم درخصوص ارتباط تنگاتنگ ميان علم و سنت بحث مي‌كنيم و سپس وضعيت اين ارتباط را در جامعه علمي معاصر مورد بررسي قرار مي‌دهيم. بخش نهايي به مطرح كردن ايده كثرت‌گرايي درخصوص بهره‌مندي از امكانات نظري سنت‌هاي گوناگون در كاوش علمي، به عنوان راه حل پيشنهادي براي مقابله با اين تهديد اختصاص يافته است.

Having offered the “argument from bad lot”, Bas van Fraassen has raised an important criticism on the Inference to the Best Explanation (IBE) and challenged scientific realism. Regardless of scientific realism, and given the reliance of today's scientific methods on IBE, this criticism poses a deeper threat to the validity of scientific enquiry. In this article, we will try to provide a way to deal with this threat, according to the structure of the scientific community. Some structural features of the contemporary scientific community have caused the scientific enquiry to be limited to the science derived from the Western tradition and deprived it of the theoretical opportunities of various traditions. The main claim of this article is that paying attention to different traditions together to produce science is a good way to expand scientific enquiry and deal with the mentioned threat. In the first section, we will depict how the argument from bad lot threatens the validity of scientific enquiry. In the second section, we discuss the close relationship between science and tradition, and then examine the status of this relationship in the contemporary scientific society. The final section is devoted to proposing the idea of pluralism regarding the use of the theoretical opportunities of different traditions in scientific enquiry, as a proposed solution to counter this threat.