تأثير سناريوهاي مختلف مديريتي بر تغييرات كمي منابع آب حوزه بالخلي‌چاي و آبخوان دشت اردبيل با استفاده از مدل MODSIM

استفاده از ابزارهاي بهينه‌سازي شبيه‌سازي از جمله رويكردهاي موثري است كه مي‌تواند نقش قابل‌ملاحظه‌اي در تحليل سناريوهاي مديريت منابع آب داشته باشد. در اين پژوهش با استفاده از مدل برنامه‌ريزي منابع آب MODSIM، تأثير سناريوهاي مختلف مديريتي در شرايط كمبود آب بر برنامهريزي تخصيص آب حوزه رودخانه بالخلي‌چاي و هم‌چنين سطح ايستابي آبخوان دشت اردبيل، مورد بررسي قرار گرفت. واسنجي و صحت‌سنجي مدل با در نظر گرفتن هيدروگراف جريان سطحي خروجي از حوضه و هيدروگراف آبخوان و با استفاده از داده‌هاي دوره آماري 20142000 انجام و ضرايب جريان برگشتي با سعي و خطا تخمين زده شد. مقادير شاخص‌هاي آماري جذر ميانگين مربعات خطا و ضريب كارآيي نشساتكليف در دوره واسنجي و صحت‌سنجي نشان‌دهنده عملكرد خوب مدل در شبيه‌سازي جريان سطحي و آب زيرزميني و اجزاي بيلان آب حوزه بالخلي‌چاي بوده است. پس از اطمينان از دقت شبيه‌سازي مدل، سناريوهاي مختلف مديريتي از جمله سناريو رشد جمعيت (S)، تغيير راندمان آبياري (S1) و تغيير الگوي كشت و راندمان آبياري (S2) مورد بررسي قرار گرفت. نتايج شبيه‌سازي نشان داد تحت سناريوهاي S، S1و S2 ميزان افت سطح آب زيرزميني به‌ترتيب برابر 41/8، 36/3 و 31/2 متر و درصد تأمين تقاضاي كشاورزي در شبكه آبياري از سد مخزني يامچي به ترتيب برابر 38، 43 و 48 درصد خواهد بود. بنابراين با اعمال سناريوهاي مديريت منابع آب، ضمن تامين نيازهاي مختلف مي‌توان از افت شديد سطح ايستابي آبخوان دشت اردبيل در سال‌هاي آتي جلوگيري كرده و گام موثري در تعادل‌بخشي آب زيرزميني برداشت.