تأثير محلول‌پاشي عناصر روي و فسفر بر صفات ريخت‌شناسي، عملكرد و اجزاي عملكرد دو رقم برنج (هاشمي و شيرودي)

فسفر دومين عنصر پرمصرف و روي مهم‌ترين عنصر كم‌‌مصرف مي‌باشند كه اثرات ناشي از كمبود آن‌ها گسترده‌ترين ناهنجاري‌هاي تغذيه‌اي را در اراضي شاليزاري جهان ايجاد مي‌كنند. به‌منظور بررسي تأثير محلول‌پاشي عناصر روي و فسفر بر صفات ريخت‌شناسي (مورفولوژيك)، عملكرد و اجزاي عملكرد برنج ارقام هاشمي (محلي) و شيرودي (اصلاح‌شده)، آزمايشي به‌صورت فاكتوريل با سه فاكتور شامل روي، فسفر (هركدام در سه سطح و فاكتور رقم (در دو سطح)) در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در طي دو سال زراعي 13971396در مزرعه پژوهشي معاونت مؤسسه تحقيقات برنج كشور –آمل انجام گرديد. نتايج نشان داد بالاترين ميزان و درصد افزايش صفات نسبت به شاهد در اثر محلول‌پاشي با روي و فسفر پنج در هزار در مراحل شروع آبستني و رسيدگي دانه عبارت‌اند از: 88/14 و 6 درصدي طول و 2/9 و 2/10 درصدي عرض برگ پرچم، عملكرد دانه در رقم هاشمي و شيرودي به ترتيب 4020 (5/17درصد) و 6571 (9 درصد) كيلوگرم در هكتار، عملكرد زيست‌توده 9884 و 12640 كيلوگرم در هكتار (به ترتيب 16 و 20 درصد) و شاخص برداشت 45 و 54 درصد (به ترتيب 8 و 20 درصد) به ثبت رسيد. همچنين بالاترين ميزان دانه پر در رقم هاشمي و شيرودي به ترتيب 114(10 درصد) و 156 (6 درصد) و كمترين تعداد دانه پوك نيز به ترتيب با 5 (10) و 14(40) عدد مربوط به تيمار محلول‍پاشي با روي در مرحله رسيدگي دانه است. به نظر مي‌رسد محلول‌پاشي با روي و فسفر پنج در هزار در مراحل شروع آبستني و در رسيدگي دانه مي‌تواند راهكاري مفيدي براي ارتقاي كمي و كيفي عملكرد برنج ارقام موردبررسي باشد.