عنوان مقاله :
انگيزش درست و نادرست: استدلالي عليه نظريۀ هيوميِ انگيزش
پديد آورندگان :
حيدرپور ، محمد دانشگاه قم , دباغ ، حسين موسسه آموزش عالي علومشناختي
كليدواژه :
انگيزش لنفسه و لغيره , انگيزش خودگرايانه و دگرگرايانه , اعمال خالصانه , دلايل به سود انگيزش درست , برنارد ويليامز
چكيده فارسي :
نظريۀ هيومي انگيزش، حالات شناختي نظير باور را فاقد قوت انگيزشي ميداند و تأكيد ميكند براي اينكه فاعل براي انجام فعلي برانگيخته شود، لازم است نه تنها يك ميل پيشين مثلاً به Φ داشته باشد بلكه اين باور را هم داشته باشد كه با انجام عمل Ψ، ميل پيشين به Φ برآورده خواهد شد. اين نظريه، تقريرهاي مختلفي ممكن است داشته باشد، اما در اين مقاله ما تقريري از برنارد ويليامز را مد نظر قرار ميدهيم كه برآورده كردن يا ارضاي ميل پيشين، تنها مبناي انگيزشي براي انتخاب عمل قرار ميگيرد. هدف مقالۀ حاضر اين است كه نشان دهد اين تقرير از نظريۀ هيومي، هرچند نظريۀ استانداردي براي تبيين اعمال قصدي به شمار ميرود، براي تمايز گذاشتن ميان انگيزشهاي درست و نادرست، با دشواريهاي قابلتوجهي مواجه است. براي رسيدن به اين مقصود، پس از ارائۀ مقدماتي ناظر به ديدگاه هيوميِ ويليامز، به ترتيب از تمايز ميان انگيزش لنفسه و لغيره، تمايز ميان انگيزش خودگرايانه و دگرگرايانه، داوري افراد بر اساس انگيزشها و آزمايشي فكري سخن به ميان خواهد آمد. به نظر ميرسد يك نظريۀ انگيزشي خوب در مقام نظريهاي فرااخلاقي، طبق فهم و شهود عموم آدميان بايد بتواند اين نوع از تمايزها را در خود جاي دهد، در حالي كه مدلِ ويليامزيِ نظريۀ هيومي انگيزش، فاقد اين ويژگي است.
عنوان نشريه :
تاملات فلسفي
عنوان نشريه :
تاملات فلسفي