هنجارمندي معرفتي در نظريه اعتمادگرايي فرايندي گلدمن

نظريه اعتمادگراييِ فرايندي را آلوين گلدمن به‌عنوان يكي از معيارهاي توجيه در معرفت‌شناسي برون‌گرايانه مطرح كرد. اين نظريه اساساً در پيوند با روان‌شناسي، علوم‌شناختي و فلسفه ذهن مطرح شده است. پس از اشكالات گتيه بر نظريه معرفت‌شناسي سنتي، نظريات نويني پاي به عرصه جهان معرفت‌شناسي گذاردند كه عمدتاً در دو دسته‌بندي درون‌گرايانه و برون‌گرايانه قرار گرفتند. نظريه اعتمادگرايي فرايندي يكي از نظريات مطرح در شاخه معرفت‌شناسي برون‌گرايانه است و زيرمجموعه رويكردهاي طبيعي‌گرايانه قرار مي‌گيرد. نكته مهم اين است كه با وجود اين واقعيت كه رويكردهاي طبيعي‌گرايانه (كه نظريه اعتمادگرايي فرايندي در آن چارچوب قرار مي‌گيرد) نسبت به ساير رويكردهاي رايج در معرفت‌شناسي، مستعد تفاسير غيرديني (و گاه ضدديني) هستند، اين پرسش مطرح است كه آيا نظريه اعتمادگرايي هم به نوعي در تقابل با مسائل هنجاري و اخلاقي و ديني بوده و رفتاري مانند ساير نظريات طبيعي‌گرايانه قرار دارد يا علي‌رغم تصور رايج، مي‌توان نشان داد كه نظريه‌هاي واقع در چارچوب طبيعي‌گرايانه و برون‌گرايانه اين قابليت را دارند كه با مباني هنجاري جمع گردند؟ اين مسئله پرسشي است كه در اين مقاله بررسي مي‌شود تا پاسخي مناسب برايش ارائه گردد. در اين مقاله خواهيم ديد كه در ميان نظريات مختلف ارائه‌شده، گلدمن تلاش دارد هنجارمندي را به گونه‌اي متفاوت در معرفت‌شناسي برون‌گرايانه خود تبيين كند.