بررسي تاثير مورفولوژي مجتمع هاي مسكوني بر آسايش حرارتي فضاي باز

Investigating the Effect of Residential Complexes Morphology on Thermal Comfort of Open Space

مقدمه و هدف پژوهش: شناخت متغيرهاي اقليمي مؤثر بر آسايش حرارتي و مورفولوژي ايجاد شده در فضاهاي باز مجتمع ­هاي مسكوني امكان ارائه راهكارهاي مناسب جهت افزايش كيفيت محيط­ هاي باز را به وجود ­آورد. لذا هدف از اين پژوهش شناخت بررسي هندسه فرمي و ساختار شكلي مجتمع ­هاي مسكوني بر ميزان آسايش حرارتي فضاهاي باز جهت افزايش كيفيت محيط و استفاده كاربران ايجاد شده است. روش شناسي: اين پژوهش به لحاظ هدف تحقيق كاربردي است، از نظر روش ­شناسي روش تحقيق كمي است. چهار فرم از گونه­هاي رايج مجتمع ­هاي مسكوني شهري در شهر شيراز با الگوي خطي، مجموعه ­اي منظم و نامنظم، مركزي (محيطي) و تركيبي(مختلط) انتخاب شده است و در سه حالت كوتاه مرتبه 3 طبقه، ميان مرتبه 6 طبقه و بلند مرتبه 12 طبقه­، مورد بررسي و تحليل قرار گرفته است. روش انجام پژوهش: با در نظر گرفتن فرم و جهت ­گيري­ ها در چهار الگوهاي مختلف در وضع موجود شبيه­ سازي شده است و از طريق بررسي نتايج منتج از شبيه­ سازي با فرم­ هاي هندسي مختلف، به تحليل داده­ ها و سنجش آنها با استفاده از نرم ­افزار ENVI-met پرداخته شده است سپس با استفاده از داده­ هاي اقليمي در نرم ­افزار ريمن، دماي معادل فيزيولوژيكي به دست آمده است. يافته ­ها وبحث: يافته ­ها نشان داد كه در حالت كوتاه مرتبه فرم بلوك­هاي تركيبي و مجموعه ­اي به علت سايه­اندازي بيشتر از لحاظ آسايش حرارتي عملكرد بهتري دارند. درحالت ميان مرتبه فرم محيطي به علت سرعت باد بيشتر و سايه ­اندازي و فرم خطي به علت سرعت باد بالاتر، شرايط مطلوب­تري از نظر آسايش حرارتي و كمترين ساعات بحراني را دارند. در فرم بلوك ­هاي تركيبي و مجموعه ­اي در حالت ميان مرتبه، افزايش ارتفاع سبب كاهش حركت باد در ساير نقاط شده و كارايي اين دو فرم كاهش مي ­يابد. در حالت بلند مرتبه بلوك­هاي محيطي و خطي به علت كشيدگي فرم داراي سرعت باد بالاتر و شرايط مطلوب­تري در آسايش حرارتي است. نهايتا با توجه به تفاوت در مورفولوژي مجتمع­ هاي مسكوني در ميزان آسايش حرارتي و بهره برداري محيط تاثيرگذار خواهد بود.

Introduction & Objective: Recognition of climatic variables affecting the thermal comfort and morphology created in the open spaces of residential complexes made it possible to provide appropriate solutions to increase the quality of open environments. Therefore, the purpose of this study is to study the formal geometry and shape structure of residential complexes on the thermal comfort of open spaces to increase the quality of the ambient and the use of users. Methodology: This research is applied in terms of purpose, and the method is quantitative. Four forms of common types of urban residential complexes in Shiraz have been selected with a linear pattern, regular and irregular complexes, central (environmental) and combined (mixed) and have been studied and analyzed in three short cases of 3-storey, medium-height 6-storey and high-rise 12 floors. Methods: To analyze the data, the simulation has been performed by considering the form and orientations in four different patterns in the current situation and by analyzing the results of the simulation with different geometric forms. an‎d their measurement is done using ENVI-met software. Then, using climatic data in Rayman software, the physiologically equivalent temperature is obtained. Findings and Discussion: The results showed that the form of composite and complex blocks in the short case has a better performance in terms of thermal comfort due to more shading. In the mid-height mode, due to the higher wind speed and shading, and the linear form due to the higher wind speed, they have more favorable conditions in terms of thermal comfort and the least critical hours. In the form of composite and complex blocks in the mid-height state, increasing the height reduces the wind movement in other places and the efficiency of these two forms decreases. In the high-height mode, the peripheral and linear blocks have higher wind speeds and more favorable conditions in thermal comfort due to the elongation of the form. Finally, considering the differences in the morphology of residential complexes, it will affect the amount of thermal comfort and utilization of the environment.