كليدواژه :
رمان فارسي معاصر , جيمز موريه , رمان سرگذشت حاجي بابا اصفهاني , ميرزاحبيب اصفهاني , جيمز موريه , رمان فارسي معاصر
چكيده فارسي :
مسأله اساسي اين پژوهش بررسي رمان سرگذشت حاجي بابا اصفهاني به عنوان رماني پيكارسكي كه تلاش مي شودِ ويژگيهايِ پيكارسكيِ اين رمان بررسي شود. در اين پژوهش اين موضوع واكاوي مي‌شود كه بنا به چه دلايلي، رمان سرگذشت حاجي باباي اصفهاني مي‌تواند رمان پيكارسكي و حاجي باباي اصفهاني شخصيت پيكارو قلمداد شود. با توجه به نتايج، رمان سرگذشت حاجي بابا اصفهاني به دليل داشتن زبان هجوآميز و انتقادي بودن اثر، سادگي زبان نگارش، زاويۀ ديد اوّل‌شخص، رئاليستي و واقعگرايانه بودن و ساختار اپيزوديك، رماني پيكارسكي به شمار مي‌آيد و حاجي بابا اصفهاني به دليل برخورداري از ويژگيهايي همچون دروغگويي، فريبكاري و حيله گري، زيركي، متعلق بودن به طبقات پايين جامعه، دائم السفر بودن، وابسته و جيره خوار اربابان متعدّد بودن و پايبندِ اخلاق نبودن، قهرمان پيكاروي به‌تمام معناست. همچنين اوضاع نابسامان سياسي، اجتماعي و فرهنگي در دورۀ فتحعليشاه قاجار، سبب ايجاد هرج و مرج، ناامني و به هم‌ريختگي اوضاع جامعۀ ايران آن روزگار و ظهور انسانهاي پيكارو صفت شده‌است كه در نهايت به پديدآمدن ژانري مي‌انجامد كه رويكرد انتقادي- هجوي از شرايط و آدمهاي پيكاروگونه از ويژگيهاي مهم آن است و به گونه مطلوبي شرايط آن عصر را ترسيم كرده است.
چكيده لاتين :
Rereading Persian novels from the perspective of genre classification is a necessity that is lacking in literary research. The main issue in this research is to study this novel as a Picaresque novel and to show Picaresque features in it. The necessity of conducting this research is that in this article, we investigate why this novel can be considered as a picaresque novel and Haji Baba as a Picaro character, and in addition, the historical, social and cultural context of the period of writing this work and the relationship between this type of novel and the situational context of the time of text production is also studied. According to the obtained results, this novel is a Picaresque novel due to its satirical and critical language, simplicity of writing, first person perspective, realism and having an episodic plot and Haji Baba is also due to possessing traits such as lying, cunning, shrewdness, belonging to the lower classes of society, being constantly traveling, being dependent and on a ration of many masters, and not being morally committed means a picaro hero. Also, the unsettled political, social and cultural situation in the period of Fath-Ali Shah Qajar, caused chaos, insecurity and disorder in the society in Iran at that time and emerge of picaro people, which eventually led to the appearing of this narrative genre which critical-satirical approach to the situation and having picaro people is one of its important features and has favorably depicted the conditions of that era
