ابتهاج در سايه غزليات شهريار(بررسي اثرپذيري هوشنگ ابتهاج از غزليات شهريار بر پايه زبانشناسي نقشگرا)

Ebtehaj in the shadow of Shahriar's lyric poems (A Functional Linguistic Approach to the Influence of Shahriar’s sonnets on Hooshang Ebtehaj’s sonnets)

در اين پژوهش سعي شده است با بهره‌گيري از ظرفيتهاي زبانشناسي نقشگرا، ضمن طرح روشي نو در مطالعات تطبيقي، تأثيرپذيري هوشنگ ابتهاج در سرايش غزل از ذهن و زبان شهريار نشان داده شود و انواع تأثيرپذيريها و زمينه‌هاي گرايش وي به سبك شعري شهريار مورد تجزيه و تحليل قرار گيرد. بر اين اساس انواع اقتباسات ابتهاج از غزليات شهريار به سه نوع اثرپذيريِ مبتني بر تكرار يا اثرپذيري تقليدي، مبتني بر تكرار و تغيير درون فرايندي يا اثرپذيري تركيبي، و مبتني بر تكرار و تغيير برون فرايندي يا اثرپذيري تأويلي قابل تقسيم است. بر مبناي يافته‌هاي پژوهش، اثرپذيريهاي ابتهاج از غزليات شهريار، بيش از اينكه به تكرار و تقليد متكي باشد بر تغيير و خلاقيت استوار است. زمينه‌هاي گرايش ابتهاج به بوطيقاي شهريار را نيز بايد در عواملي چون علاقه و دلبستگي عميق به شهريار و غزليات او، مقبوليت غزل شهريار، نقش مخاطب و تأثير مقطع تاريخي و ... جست وجو كرد.

A deep understanding of literary texts strongly depends on understanding the factors that contributed to their creation. One of these factors is how an author is inspired by the intellectual poetics of other literary figures. The present study seeks to use a functional linguistic framework to investigate the influence of Shahriar’s language and mind on Hooshang Ebtehaj’s ghazals and closely analyze the latter’s tendency towards Shahriar’s poetic style. These influences can be divided into three types: imitative (based on repetition), combined (based on repetition and intra-process change), and interpretative (based on repetition and extra-process change). Our findings suggest that Ebtehaj tends towards change and creativity instead of mere imitation. The factors contributing to Ebtehaj’s inspiration from Shahriar’s poetics include his love of Shahriar and his works, the popularity of Shahriar’s works, and the role of audience as well as the historical context.