حقيقت هيولاي اولي بر اساس مباني فلسفه صدرا (از منظر شارحان معاصر حكمت متعاليه)

The Prime Matter According to the Principles of Sadra's Philosophy (in the View of Contemporary Commentators of Transcendent Theosophy)

ماده اولي يكي از اركان فلسفه اسلامي است كه در بسياري از مسائل مهم هستي شناسي و معرفت ­شناسي آن، نقش سازنده­اي دارد، ليكن هويت هيولا در حكمت متعاليه با چالش ­ها و ابهاماتي مواجه شده و همواره مورد اختلاف مفسرين حكمت متعاليه از جمله شارحان معاصر واقع شده است. اكنون پرسش اين است كه آيا از نظر شارحان معاصر، ماده اولي با همان تفسير ارسطويي و مشائي همچنان مورد قبول اين متفكران است يا تفسير ديگري از آن ارائه شده است؟ و اگر هم اسمي و نامي از آن به ميان مي ­آيد تنها اشتراك لفظي با تعبير مصطلح و ارسطويي دارد؟ پاسخ اين است كه بر اساس رويكرد توصيفي- تحليلي مي­ توان گفت كه ماده اولي، بر پايه مباني فلسفه صدرايي به ويژه نظريه تحوّل و اشتداد وجودي، ديگر همان مادة المواد مرسوم و مشهور در بستر تاريخي و ارسطويي نيست و مفهوم ماده به عنوان يك مفهوم انتزاعي و معقول ثاني فلسفي از مقايسۀ وجود ضعيف در حال استكمال با مرتبۀ بعدي آن، انتزاع و حاصل مي ­شود. تعبيرات صريحي نيز (مبتني بر مباني حكمت متعاليه) در آثار خود ملاصدرا و شارحان و مفسران آثار او وجود دارد كه بر نفي هيولا به عنوان يك جوهر مستعد (مشائي) دلالت دارد و ماجراي حركت را بر اساس تحول و شكوفايي وجود ضعيف و رقيقه تبيين مي­كند. تشريح و تبيين اين نكته بنيادي، همان وظيفه ­اي است كه اين مقاله بر عهده­ گرفته است.

Prime matter is one of Principles Islamic philosophy that it has a constructive role on many its important issues. But it has always been disputed by commentators on transcendent theosophy, including contemporary commentators in transcendent theosophy, due the ambiguities that exist in prime matter's identity. Since many epistemological and ontological issues of Islamic philosophy are based on the acceptance of prime matter. Therefore, it seems that the way interprets prime matter subconsciously will spread to those issues as well and it will affect them. Sadra's philosophy, on the other hand, is a philosophical system based on certain principles such as the Existence, the simplicity of existence, the gradation in being, and substantial motion. it seems necessary to determine the identity of matter according to the principles of Sadra's philosophy. present study, it was obtained by descriptive-analytical method that according to Sadra's philosophical principles, in the view of contemporary commentators on transcendent theosophy, prime matter is not the same as conventional substances and only the name of it remains and, it is interpreted and delivered in abstract concept comparison with the weak being completed with its next stage.