كليدواژه :
اماميه , قياس , اصحاب اماميه , امامان شيعه , روش‌هاي كلامي
چكيده فارسي :
از جمله اختلافات اساسي مسلمانان قرون نخست، كه بر ديگر اختلافات نيز سايه افكنده بود، اختلاف در منابع و مصادرِ شناخت موضوعات و تعاليم ديني، و نگاه‌هاي متفاوت اشخاص و گروه‌ها به شيوه‌هاي كسب آگاهي همچون سمع، عقل و دل، و ترجيح هر كدام بر ديگري بود. اصحاب اماميه اصلي‌ترين واسطه‌ها و ابزارهاي انتقال ميراث قولي و سيره عملي امامان شيعه براي مسلمانان بعدي بوده‌اند. حجم عظيمي از آنچه اكنون از ميراث اهل بيت b در دست ما است، محصول گفتمان‌ها و سخناني است كه ابتدا در مواجهه مستقيم با آنها يا در زمان خود آنها بوده است. با اين همه، آنها نه در مراتب معرفتي، اخلاقي و معنوي در سطوح يكساني بودند، و نه در روش‌هاي كلامي‌فقهي. نگاه‌هاي مختلف‌شان در باب ماهيت عقل، راه‌هاي كسب معرفت ديني و رويكرد متفاوت برخي از آنها به قياس، و تقابل جزءنگرشان با امامان از جمله نمونه‌هايي است كه علاوه بر گزارش نويسندگان دانش فرقه‌نگاري، شواهد متعدد روايي و رجالي نيز بر آن گواهي مي‌دهد. با مطالعه اين گزارش‌ها روشن مي‌شود كه امامان شيعه كوشيده‌اند ضمن ملاحظه استعدادهاي مختلف اصحاب، روش‌ها و برداشت‌هايشان را در مسير صحيح مديريت كنند. در اين نوشتار در پي گزارش و بررسي اين نوع تفاوت‌ها و مواضع امامان در برابر آنها هستيم و همچنين با استناد به منابع معتبر حديثي و رجالي شيعي به چرايي‌اش نيز اشاره مي‌كنيم.
چكيده لاتين :
Among the fundamental differences of the Muslims of the first centuries, which overshadowed other differences, were the disagreement over the sources of knowledge of religious subjects and teachings, and also different views of individuals and groups on ways of gaining knowledge such as hearing, intellect, heart, and preferring one to another. Imami Shiites have been the main medium and means of transmitting the oral heritage and practical life of Shiite Imams to later Muslims. The vast amount of the heritage of the Imams (AS) that is available now is the product of discourses and speeches that were first in direct contact with them or in their own time. However, they are not at the same level in epistemology, morality and spirituality, nor in theological-jurisprudential methods. Their different views on the nature of reason, the ways of acquiring religious knowledge, the different approaches of some of them to analogy, and their partial confrontation with the Imams are among the examples which, in addition to the reports of the authors of sectology, are evidenced by numerous narrative and biographical proofs. By studying these reports, it becomes clear that the Shiite Imams, by considering the different talents of their companions, have tried to guide their methods and perceptions in the right direction. In this article, we seek to report and examine these differences and the positions taken by the Imams against them, and also point out the reasons for this, citing reliable hadith and Shiite biographical sources.
