بررسي نقش واسطه‌اي معناي زندگي در رابطۀ افسردگي و جو عاطفي خانواده با افكار خودكشي در زنان وابسته به مواد مخدر

Investigating the Mediating Role of Meaning of Life in the Relationship between Depression, Family Emotional Atmosphere, and Suicidal Ideation in Drug-Addicted Women

هدف اين پژوهش بررسي نقش واسطه‌اي معناي زندگي در رابطۀ افسردگي و جو عاطفي خانواده با افكار خودكشي در زنان وابسته به مواد مخدر است. روش پژوهش كاربردي و از نوع توصيفي-همبستگي است. جامعۀ هدف كليۀ زنان وابسته به مواد مخدر شهرستان اهواز و تعداد نمونه‌هاي موجود 180 نفر است كه از ميان آن‌ها به روش نمونه‌گيري دردسترس 149 نفر انتخاب شدند. براي تجزيه و تحليل داده‌ها از روش‌هاي آمار توصيفي و استنباطي و براي تعيين نرمال‌بودن داده‌ها از كجي و كشيدگي و روش تحليل مسير در جهت ارزيابي مدل پيشنهادي استفاده شد. ابزارهاي پژوهش عبارت است از پرسشنامۀ افكار خودكشي محمدي‌فر و همكاران (SIS)، افسردگي بك (BDI-II)، جو عاطفي خانوادۀ هيل برن (FEA) و معناي زندگي استيگر و اوشي (MLQ). براي تجزيه و تحليل داده‌هاي پژوهش، از نرم‌افزار SPSS 25 و AMOS 25 استفاده شد. در مدل پيشنهادي، متغير افكار خودكشي به‌عنوان متغير ملاك، متغيرهاي جو عاطفي خانواده و افسردگي به‌عنوان متغيرهاي پيش‌بين تعيين شدند. يافته‌هاي پژوهش نشان داد در مدل مفروض، كليۀ مسيرهاي مستقيم به افكار خودكشي، به‌جز جو عاطفي خانواده، در سطح 0/01> p معنادار هستند. مسيرهاي غيرمستقيم نيز از طريق معناي زندگي به‌عنوان متغير ميانجي با افكار خودكشي معنادار شدند. براساس نتايج پژوهش، مدل پيشنهادي رابطۀ افسردگي و جو عاطفي خانواده با ميانجي‌گري معناي زندگي با افكار خودكشي از برازش مطلوبي برخوردار است و اين مدل در جهت شناخت عوامل مؤثر در افكار خودكشي زنان وابسته به مواد مخدر بسيار اهميت دارد.

The purpose of this study is to investigate the mediating role of Meaning of life in the relationship between depression, emotional atmosphere in the family, and suicidal ideation in drug-dependent women. The research method was applied and descriptive-correlational. The target population was all drug-addicted women in Ahvaz and the number of available samples was 180. According to the available sampling method, 149 subjects were finally included in the study. In the present study, descriptive and inferential statistical methods were used to analyze the data, skewness and elongation were used to determine the normality of the data, and path analysis was employed to evaluate the proposed model. The research instruments were Suicide Thought Questionnaire (SIS) by Mohammadifar et al. (2005), Beck Depression Inventory (BDI-II), Hillburn Family Emotional Questionnaire (FEA), and Stiger and Oshi's Meaning of Life Questionnaire (MLQ). SPSS 25 and AMOS 25 software were used. In the proposed model, the variables of suicidal ideation were considered as criterion variables and the variables of family emotional atmosphere and depression were considered as predictor variables. The results show that in the hypothesized model, all direct paths to suicidal ideation, except for family emotional atmosphere, were significant at the p<0.01 level. Indirect pathways were also significant with suicidal ideation through the meaning of life as a mediator variable. Based on the results of the study, the proposed model of the relationship between depression and emotional atmosphere of the family mediated by the meaning of life and suicidal ideation has a good fit, and this model is very important to identify effective factors in suicidal ideation of drug addicted women.