علل و انگيزه هاي كاربرد مضامين تعليمي در منظومۀ رامايانا بازسرودۀ ملامسيح پاني‌پتي

Reasons and Motives for Using Didactic Themes in Ramayana by Mullah Masih Panipati

شاعران فارسي‌زبان در شبه‌قارة هند نيز همانند ايران، آثاري گران‌سنگ و پرمحتوا از خود بر جاي گذاشته‌اند. يكي از اين آثار ارزشمند، منظومۀ حماسي رامايانا بازسرودۀ ملامسيح پاني‌پتي است. اين منظومه يكي از آثار نفيس متعلق به سدۀ يازدهم هجري است كه روايتگر عشق دو دلداده به نام‌هاي «رام» و «سيتا» است. اين منظومه سرشار از عاطفه و صورخيال شاعرانه است؛ به همين سبب مي‌توان آن را در ذيل منظومه‌هاي غنايي جاي داد. در متون تاريخ ادبيات، رامايانا يكي از آثار حماسي هندوستان معرفي شده است؛ اما برخورداري از مضامين عاشقانه و نبودِ عناصر سازندۀ حماسه در اين اثر سبب شده است كه راماياناي ملامسيح تاحدّ تأمل‌برانگيزي از زمرۀ آثار حماسي خارج شود. علاوه‌بر آن، مفاهيم و مضامين تعليمي نيز در اين اثر بسامد بالايي دارد و تاكنون پژوهشي به‌طور ويژه مضامين تعليمي را در منظومۀ راماياناي ملامسيح پاني‌پتي بررسي نكرده است؛ ازاين‌رو نگارندگان اين مقاله بر آن شدند تا در مقالۀ حاضر با استفاده از روش اسنادي ـ كتابخانه‌اي و خوانش بيت‌به‌بيت اثر يادشده، ضمن تحليل مضامين تعليمي اين منظومه، به چرايي بازتاب اين قبيل مضامين در آن بپردازند. نتايج اين پژوهش بيانگر آن است كه در اين منظومه، مضامين و معاني تعليمي و حكمي فراواني وجود دارد كه شاعر آن‌ها را به اقتضاي زمينۀ انفعالي و ذوقي به كار برده است.

Persian-speaking poets in the Indian subcontinent, like those in Iran, have created valuable and rich literary works. One of these works that is replete with didactic teachings is the epic cycle Ramayana, by Mullah Masih Panipati. This cycle is one of the precious works of the eleventh century AH. It narrates the love story of Rama and Sita. This lyrical cycle is full of emotional and poetic images. For this reason, it can be categorized under lyrical cycles. In ancient history texts, Ramayana is introduced as one of the epic works of India. But having romantic themes and lack of epic elements in this work have caused to a remarkable extent that Ramayana of Mulla Masih to be excluded from the epic genre. In addition, didactic concepts and themes have a high frequency in this work. So far, no research has been conducted specifically to examine the educational themes in Ramayana cycle of Mullah Masih Panipati. Therefore, the researchers decided to use the documentary-library method and by reading the poetic lines of this work, to examine the didactic themes in this cycle, and to explain why the didactic themes are reflected in it. The results of this research indicate that in this cycle, there are many didactic and wisdom themes and meanings that the poet has used according to the exciting and sensational context.