نقد و بررسي كتاب ايران در پنج روايت؛ درباره هويت ملي، تنوع زباني، زبان مادري و مسئله زبان تركي در ايران

”A Critical Review of the Book "Iran in Five Narratives: About National Identity, Linguistic Diversity, Mother Tongue and the Issue of Turkish Language in Iran

بررسي مفهوم ايران و هويت ملي در ارتباط با مساله تنوع قومي و زباني جامعه ايراني، موضوع اصلي مطرح در كتاب ايران در پنج روايت است. نويسنده كتاب با ارجاع به واقعيت تنوع قومي-زباني و جغرافيايي جامعه ايراني، در صدد ارائه خوانشي كثرت گرا از مفهوم ايران و هويت ملي است. وي با نقد گفتمان تقليل گرايِ ناسيوناليستي، ايرانيت و هويت ملي را مقوله اي فراتر از عنصر واحد آريايي و فارس بودن مي داند و معتقد است بايد تمام اقوام و زبان هاي ايراني چون تركي، عربي، كردي، بلوچي و تركمن را در دايره هويت ملي و زبان هاي ملي ايراني قرار داد. نويسنده بر اساس چنين نگرشي، به طرح «روايت» هاي شريعتي، مطهري، آل احمد، زرين كوب و مسكوب درباره مفهوم ايران، هويت ملي، مساله تنوع زباني و خصوصاً زبان تركي مي پردازد. در پژوهش حاضر براساس روش تحليل محتواي كيفي، روايت هاي انديشمندان مذكور درباره ايران و هويت ملي، براساس بازخواني مولف كتاب مطرح و بعد ديدگاه هاي نويسنده كتاب در مورد مفهوم ايران و هويت ملي بررسي شده است. در مبحث پاياني هم كاستي هاي تحليلي و استنادي كتاب ايران در پنج روايت بيان شده است.

The study of the concept of Iran and national identity in relation to the issue of the ethnic and linguistic diversity of Iranian society is the main subject of the book “Iran in five narratives”. In the opinion of the author, our understanding of a phenomenon called Iran is a theoretical and philosophical structure, not a fixed and permanent concept. Therefore, existing understandings of national identity and Iranianness can be criticized. By referring to the ethnic-linguistic and geographical diversity of Iranian society, the author seeks to provide a pluralistic reading of the concept of Iran and national identity. Criticizing the reductionist nationalist discourse, he considers Iranianness and national identity as a category beyond the single element of being Aryan and Persian. he believes that all Iranian ethnic groups and languages such as Turkish, Arabic, Kurdish, Baluchi, and Turkmen should be considered Iranian and based on that, the concept of Iran and national dignity should be redefined. Based on such a view, the author reviews and critiques the "narratives" of Shari’ati, Motahhari, Al-Ahmad, Zarrinkoob and Maskoob about the concept of Iran, national identity and the issue of linguistic diversity. In the present study, based on the method of qualitative content analysis, the narrations of the mentioned thinkers about Iran and national identity have been presented based on the author's reading and then the author's views on the concept of Iran and national identity have been studied. In the final discussion, the shortcomings of the book of “Iran in Five Narratives” are stated.