عنوان مقاله :
رابطه ويژگي‌هاي شخصيتي و جنسيت با تعقل
عنوان به زبان ديگر :
The Relationship of Personal Traits and Gender with Rationality
پديد آورندگان :
شاهسوار، محبوبه دانشكده هدي، قم، ايران , هوشياري، جعفر جامعة المصطفي العالميه - مجتمع آموزش عالي علوم انساني- اسلامي -گروه روانشناسي، قم، ايران
كليدواژه :
خردورزي , ويژگي‌هاي شخصيتي , جنسيت , زنان و مردان , روانشناسي اسلامي
چكيده فارسي :
پژوهش حاضر با هدف بررسي رابطه ويژگي‌هاي شخصيتي و جنسيت با تعقل به‌روش توصيفي از نوع همبستگي انجام شد. جامعه آماري پژوهش شامل كليه زنان و مردان بالاي 18 سال شهر قم بود كه تعداد 190 نفر از ايشان براساس قانون تاباچنيك و فيدل به‌روش نمونه‌گيري گلوله برفي براي ورود به پژوهش انتخاب شدند. اطلاعات با استفاده از پرسش‌نامه‌هاي عقلانيت ميردريكوندي و شخصيت نئو جمع‌آوري و داده‌ها با روش‌هاي ضريب همبستگي و رگرسيون گام‌به‌گام و آزمون T مستقل تحليل شد. نتايج نشان داد كه برخي ويژگي‌هاي شخصيتي مثل با‌وجدان بودن، برون‌گرايي، توافق‌پذيري و تجربه‌پذيري با تعقل رابطه مثبت و معنادار داشته و رابطه ويژگي روان‌رنجوري با آن منفي و معنادار بود. همچنين برخي ويژگي‌هاي شخصيتي با جنسيت رابطه داشت؛ از جمله روان‌رنجوري در زنان بيشتر از مردان و برون‌گرايي و با‌وجدان‌بودن در مردان بيشتر از زنان بود. در ويژگي تجربه‌پذيري و توافق‌پذيري، تفاوتي بين گروه مردان و زنان مشاهده نشد. همچنين، نتايج نشان‌دهنده رابطه معنادار جنسيت با نمره كل تعقل بود كه ميزان تعقل در مردان بيش از زنان بود. بين مؤلفه‌هاي تعقل، ارتباط فرد با خدا و ارتباط فرد با دين و مذهب، تفاوتي بين مردان و زنان مشاهده نشد. پيش‌بيني تعقل آزمودني‌ها بر اساس عوامل ويژگي‌هاي شخصيت و جنسيت، فقط در مورد با‌وجدان بودن، روان‌رنجوري، توافق‌پذيري و برون‌گرايي معنادار بود. اين متغيرها در مجموع 67/2% از تعقل آزمودني‌ها را پيش‌بيني نمود.
چكيده لاتين :
This descriptive-correlational study was conducted with the aim of investigating the relationship of personal traits and gender with rationality. The population included all women and men aged over 18 years in the city of Qom and 190 people were selected by the snowball sampling based on Tabachnic's and Fidell's formula. The data were collected by the Mirderikvandi's rationality questionnaire and NEO personality inventory, and were analyzed by the correlation coefficient, stepwise regression, and t-test. The results showed that there is a meaningful and positive relationship between some personal traits, such as conscientiousness, extraversion, agreeableness, and openness to experience, and rationality, and a meaningful and negative relationship between neuroticism and rationality. In addition, some personal traits have a relationship with gender: women's neuroticism is more than men's, and men's extraversion and conscientiousness is more than women's. There is no difference between men and women in terms of openness to experience and agreeableness. According to the results, there is a meaningful relationship between gender and the total score of rationality in which men's rationality is more than women's. There is no difference between men and women in the case of rationality aspects, including the relationship with God and the relationship with religion. Predicting participants' rationality on the basis of personal traits and gender is just meaningful to conscientiousness, neuroticism, agreeableness, and extraversion. In total, these variables predict 67.2% of participants' rationality
عنوان نشريه :
پژوهش نامه اسلامي زنان و خانواده
