مدل ساختاري پيش‌بيني اهمال‌ كاري تحصيلي بر اساس طرحواره‌هاي هيجاني با نقش واسطه‌اي اضطراب امتحان

Structural model of academic procrastination, based on emotional schemas: Mediating role of test anxiety

هدف پژوهش حاضر پيش‌بيني اهمال‌كاري تحصيلي دانشجويان براساس طرحواره‌هاي هيجاني با نقش واسطه‌اي اضطراب امتحان بود. اين پژوهش از نوع توصيفي-همبستگي بود. جامعه آماري شامل كليه دانشجويان دوره كارشناسي دانشگاه شهيد بهشتي تهران در سال تحصيلي 99-98 بودند كه از بين آنها 320 نفر با روش نمونه‌گيري خوشه‌اي چندمرحله‌اي انتخاب شدند. براي جمع آوري داده‌ها از مقياس اهمال‌كاري دانشجويان، پرسشنامه اضطراب امتحان اسپيلبرگر و مقياس طرحواره‌هاي هيجاني ليهي استفاده شد. داده‌ها با روش مدل‌ معادلات ساختاري تحليل شد. يافته‌ها نشان داد كه مدل مفهومي تدوين شده، برازندگي مطلوبي با داده‌هاي جمع‌آوري شده دارد. متغيرهاي اضطراب امتحان و طرحواره‌هاي هيجاني به ترتيب بيشترين سهم را در تبيين واريانس اهمال‌كاري تحصيلي داشتند و در مجموع 31 درصد واريانس آن را تبيين مي‌كنند. طرحواره‌هاي هيجاني به صورت مستقيم بر اهمال‌كاري تحصيلي اثر داشت. اين متغير همچنين به صورت غيرمستقيم از طريق اضطراب امتحان بر اهمال‌كاري تحصيلي اثرگذار بود. بر اين اساس، داشتن باورهاي منفي درباره هيجان‌ها، دانشجويان را مستعد اضطراب امتحان بالاتر مي‌كند و از طريق افزايش اضطراب امتحان اهمال‌كاري تحصيلي را بالا مي‌برد. بنابراين به نظر مي‌رسد مي‌توان با شناسايي طرحواره‌هاي هيجاني افراد و طراحي‌ مداخلات با هدف اصلاح اين باورها به كاهش اضطراب امتحان و اهمال‌كاري تحصيلي آنها كمك كرد.

The aim of this research was to predict students' academic procrastination based on emotional schemas through the mediating role of test anxiety. The study was conducted with correlational a method. The study population included all undergraduate students of Shahid Beheshti University of Tehran in the academic year of 2019-20. Using multi-stage cluster sampling 320 subjects were selected. The Procrastination Assessment Scale for Students, Spielberger test anxiety questionnaire and Leahy emotional schemas scale were used to collect data. Data were analyzed by structural equation modeling. Findings showed that the developed conceptual model had a good fitness with the collected data. Test anxiety and emotional schemas explained a total of 31% of variance in academic procrastination. Emotional schemas had a direct effect on academic procrastination. This variable also had an indirect effect on academic procrastination through test anxiety. Accordingly, having negative beliefs about emotions predisposes students to higher test anxiety and increases academic procrastination through increasing test anxiety. Therefore, it seems that by identifying people's emotional schemas and designing interventions to correct these beliefs, it could help reduce their test anxiety and academic procrastination.