كليدواژه :
مدايح علوي , دوره صفوي , علي بن ابي طالب، امام اول , فيليپ هامون
چكيده فارسي :
در دورۀ صفوي شعر آييني به ويژه رواج بسياري يافت و توجه به شخصيت والاي امام علي(ع) منجر به آفرينش اشعار علوي متعددي شد. فيليپ هامون، يكي از كساني است كه در حوزة نشانه‌شناسي شخصيت، آراي وي جامع نظرات نشانه‌شناسان پيشين است. در نظريۀ وي شخصيتها بر اساس چهار اصل از نظر انواع، دال و مدلول، سطوح توصيف شخصيت پردازش مي‌شوند. طبق الگوي نشانه‌شناسي هامون، شخصيت امام علي(ع) جزء شخصيت‌هاي مرجعي مذهبي و ديني به شمار مي‌آيد. در محور امام علي(ع) به عنوان دال، در شعر دوره صفويه به ذكر نام و نسب و ويژگي ولادت وي در كعبه پرداخته مي‌شود. در محور مدلول بودن شخصيت امام بيشتر برخي ويژگي‌هاي اخلاقي امام چون شجاعت، علم و دانش، بخشندگي، دينداري، سخنوري و عدالت پرداخته شده است. در محور سطوح تحليل شخصيت امام علي(ع)، برخي معتقدات شيعه چون: شفاعت، امامت و ولايت، تولا و تبرا، توجه به آيات و روايات و تجليل زائران و حرم ايشان از محورهايي بوده كه شاعران اين دوره به آن نظر داشته‌اند. تحليل شخصيت امام علي(ع) در شعر دورۀ صفوي بيان‌گر جايگاه برجسته امام علي(ع) در اسلام و بيان اوصاف و فضايل آن حضرت است و مي‌تواند دليلي براي اثبات حقانيت وي در امامت و جانشيني رسول خدا(ص) باشد. هم‌چنين در اشعار ايشان امام به عنوان حقيقت ديني و نمونۀ انسان كامل معرفي شده است. اين مقاله، به صورت توصيفي-تحليلي، سيما و سيرۀ امام علي(ع) را در مدايح علوي دورۀ صفوي بر اساس نظريات فيليپ هامون واكاوي كرده است.
چكيده لاتين :
During the Safavid period, ritual poetry became very popular, especially with the subject of Imam Ali (AS).Philip Hamoun, a contemporary French theorist and semiotician, is one of the most influential figures in the field of personality semiotics. In his theory, characters are processed based on four principles in terms of types of signifiers and meanings, and descriptive levels of character. According to Hamoun’s semiotic model, the personality of Imam Ali (AS) is one of the religious reference personalities. In the axis of Imam Ali (AS) as a signifier, poetries in the Safavid era, have mentioned his name, his ancestry and the characteristics of his birth in the Kaaba. In the axis of the meaning of Imam’s personality, some of the moral features of the Imam such as his courage, science and knowledge, generosity, religiosity, eloquence and justice have been discussed.
In the axis of levels of analysis of the Imam’s personality, some Shiite beliefs such as: intercession, Imamate and guardianship, Tula and Tabra, attention to verses and hadiths and glorification of pilgrims and their holy shrine have been among the main features that poets of this period have taken into consideration.
The analysis of the personality of Imam Ali (AS) in the poetry of the Safavid era portrays the prominent position of Imam Ali (AS) in Islam and the manifestation of his attributes and virtues can be a motive to prove his true legitimacy in the Imamate and succession to the Prophet.Also the poems introduce the Imam as a religious truth and an example of a perfect human being.Based on the theories of Philip Hamoun, this article, in a descriptive-analytical manner, has analyzed the image and biography of Imam Ali (AS) in the Alawite praises during the Safavid period.
