مقايسه اثر ضدكوكسيديايي عصاره‌هاي مرزنجوش (Origanum vulgarea) و دِرمَنه ( Artemisia sieberi) با سالينومايسين در جوجه‌هاي گوشتي

Comparison the anticoccidial effect of Origanum vulgare and Artemisia sieberi with salinomycin in broilers

كوكسيديوز مهم‌ترين بيماري انگلي روده‌اي طيور است. به دليل مقاومت اين انگل در برابر تركيبات ضدكوكسيدي شيميايي و وجود باقي­مانده‌هاي دارويي در گوشت و تخم مرغ، يافتن تركيبات ضدكوكسيديايي جديد ضروري است. عصاره‌هاي گياهي، جايگزين‌هاي بي‌خطري هستند زيرا باعث مقاومت دارويي و باقي‌مانده در گوشت و تخم‌مرغ نمي‌شوند. اين مطالعه به مقايسه­ي تأثيرات دو عصاره­ي گياهي مَرزَنجوش و دِرمَنه به تنهايي و تركيب آن‌ها با داروي ضدكوكسيديوز سالينومايسين‌ بر روي شاخص‌هاي عملكردي طيور گوشتي در طي چالش كوكسيديوزي پرداخته است. تعداد 216 قطعه جوجه‌ي گوشتي يك روزه رأس 308 به صورت كاملاً تصادفي به شش گروه تقسيم شدند. دو نوع عصاره­ي گياهي و سالينومايسين به همراه گروه‌هاي كنترل مثبت و منفي مورد آزمايش قرار گرفتند. تمام گروه‌ها به جز كنترل منفي، در سن 21 روزگي با مخلوطي از اُاُسيست‌هاي اسپوروله شده ايمريا از راه خوراكي آلوده شدند. افزايش وزن بدن، مصرف خوراك، ضريب تبديل و تلفات به طور هفتگي اندازه‌گيري شدند. ميزان دفع اُاُسيست‌ها و درجه‌بندي ضايعات روده‌اي، تا سه هفته پس از آلوده‌سازي به صورت هفتگي بررسي شد. شاخص‌هاي توليد پرندگان آلوده شده با ايمريا در مقايسه با پرندگان غيرآلوده، كاهش يافت. بهترين نتايج براي گروه‌ درمان شده با تركيب دو عصاره و گروه سالينومايسين بود كه از نظر وزن‌ بدن، مصرف خوراك و ضريب تبديل نتايج بهتري داشتند و به طور معني­داري بهتر از كنترل مثبت بودند. دفع اُاُسيست‌ها در هر گرم از مدفوع در گروه‌هاي درمان شده با عصاره‌هاي گياهي به طور بارزي در مقايسه با گروه كنترل مثبت كاهش يافته بود. به نظر مي‌رسد براي دستيابي به نتايج مطلوب‌تر در كنترل و پيشگيري از كوكسيديوز، عملكرد توليدي بالاتر و بهبود ضايعات روده‌اي در جوجه‌هاي گوشتي، استفاده از تركيب عصاره‌هاي اوريگانوم وولگارِ و آرتيميزيا سيبري سودمندتر از مصرف هر يك از آن‌ها به تنهايي است. در نهايت، مطالعات بيشتري با تركيب اين عصاره‌هاي گياهي با دُزهاي متفاوت توصيه مي‌شود.

Coccidiosis is the most important intestinal parasitic disease of poultry. The safe alternative of anticoccidial drugs are herbal extracts, because they don’t results drug resistance and residues in meat and eggs. The present study compared the effects of two herbal extracts, Origanum vulgare and Artemisia sieberi, as well as their combination with the salinomycin sodium anticoccidial drug on the broilers’ performance parameters during the coccidiosis challenge. A total of two hundred and sixteen, one-day-old Ross 308 broilers were randomly divided into six groups. Two types of herbal extracts and an ionophore anticoccidial drug were investigated with positive and negative control groups. The birds in of groups, except negative control group, were inoculated with a mixture of Eimeria sporulated oocysts at 21 days of age. Body weight gain, feed intake, feed conversion ratio, and mortality rates were assessed weekly. The rate of oocyst per gram and the lesion scoring were assessed weekly up to three weeks after challenge. Growth parameters of the birds that were challenged with Eimeria were reduced when compared to the uninfected birds. The best results were obtained in the groups that were treated with salinomycin sodium and a mixture of two herbal extracts, which had better results in terms of body weight, food intake and feed conversion ratio, which was significantly better than the positive control group. The OPG in groups treated with herbal extracts had significantly reduced compared to the positive control group. It seems that using a combination of Origanum vulgare and Artemisia sieberi extracts is more efficient than using any of them alone for achieving better results in controlling and preventing coccidiosis, having more productive function and preventing intestinal lesions in broiler chickens. Finally, further studies are recommended with the combination of these herbal extracts with different dosages.