الويت‌بندي عوامل موثر در رونق سرمايه‌گذاري بر روي صكوك : فرايند تحليل شبكه‌اي (ANP )

Prioritization of Effective Factors in Sukuk Investment Boom Using Analytic Network Process (ANP)

اوراق بهادار اسلامي مبتني ‌بر شريعت يا همان ابزارهاي مالي اسلامي صكوك، مي‌تواند نقش بسيار مهمي در توسعه اقتصادي كشورهاي اسلامي ايفا كند. در چند سال گذشته تلاش‌هاي بسياري براي توسعه بازار سرمايه اسلامي در ايران صورت گرفته اما توسعه بيشتر و جذب منابع داخلي و حتي خارجي نيازمند توجه بيش از پيش دولت، نظام مالي و همه اركان و نهادهاي دخيل در اين حوزه است. اگر سياستگذاران بخواهند اين ابزار مالي را براي جذب سرماية سرمايه گذاران و هدايت آنها به سوي توليد و خدمات توسعه و ترويج كنند، نيازمند شناخت عوامل موثر در رونق سرمايه‌گذاري بر روي صكوك هستند. بنابراين مساله اصلي پژوهش حاضر اين است كه اولا عوامل موثر در رونق سرمايه‌گذاري بر روي صكوك چه شاخص هايي است و دوما كدام يك از شاخص هاي مورد مطالعه بيشترين نقش را در رونق سرمايه‌گذاري اين اوراق ايفا مي كند. پژوهش حاضر با استفاده از روش توصيفي-تحليلي انجام شده است كه با استفاده از مرور ادبيات پژوهش و انجام مصاحبه با خبرگان اين حوزه در ايران به كدگذاري و شناسايي عوامل رونق و توسعه صكوك مي پردازد. در ادامه ضمن تاييد 13 عامل موثر شناسايي شده، با استفاده از تكنيك فرايند تحليل شبكه‌اي به رتبه بندي اين عوامل پرداخته شد. نتايج نشان داد زير معيار "اشراف كامل متخصصين مالي به حوزه مالي اسلامي در جهت پيشرفت صكوك" كه متعلق به معيار اسلامي مي‌باشد با وزن 0.583 داراي بيشترين اهميت در ميان زير معيارهاي موثر بر گسترش سرمايه‌گذاري صكوك مي باشد. همچنين يافته‌‍‌‌‌هاي تحقيق نشان داد در رتبه دوم زير معيار "اجراي دقيق و ملموس قوانين شرعي و مالي اسلامي در خصوص صكوك" كه از معيارهاي اجرايي مي‌باشد با وزن 0.536داراي بيشترين اهميت مي‌باشند.

Sharia-based Islamic securities or Islamic financial instruments, sukuk, play a very important role in the economic development of Islamic countries. In the past few years, many efforts have been made to develop the Islamic capital market in Iran, but further development and attraction of domestic and even foreign resources require more attention from the government, the financial system and all the institutions involved in this field. If policymakers want to develop and promote these financial instruments to attract investors and direct them to production and services, they need to recognize the factors influencing the boom in Sukuk investment. The purpose of the present study is, firstly, investigating the factors affecting the Sukuk investment boom and secondly, those indicators that play the most important role in the investment boom of these securities. The study was conducted with a descriptive-analytical method using literature review and interviews with experts in Iran to codify and identify the factors in Sukuk flourish and development. Then, while confirming the 13 identified effective factors, they were ranked with the Analytic Network Process technique. The results showed that the sub-criterion of "complete mastery of financial experts over the Islamicfinancial field for the development of Sukuk" which belongs to the Islamic criterion with a weight of 0.583 is the most important among the sub-criteria affecting the expansion of Sukuk investment. Also, the research findings showed that in the second ranking, the under-criterion of "accurate and tangible implementation of Islamic Sharia and financial laws regarding sukuk", as one of the executive criteria with a weight of 0.536, is the most important one.