كليدواژه :
مباني فقهي , بانكداري اسلامي , بانكداري بين الملل اسلامي , تعامل با بانك هاي خارجي
چكيده فارسي :
امروزه بانك مركزي و بسياري از بانكهاي كشور با بانكهاي خارجي و نهادهاي بين المللي تعامل دارند. با توجه به آنكه نظام بانكداري متعارف بر نرخ بهره -يعني رباي قرضي- استوار است، و در فعاليت‌هاي خود التزامي به رعايت چارچوب‌هاي شريعت اسلام ندارند، تعامل با چنين بانك‌هايي خواه ناخواه بانك را در مجاورت محرمات الهي قرار مي‌دهد؛ مگر آنكه تعامل مزبور در چارچوب مباني فقهي تعريف شود. بدين منظور در مقاله حاضر كه به روش تحليلي –توصيفي انجام شده، قواعد و ضوابطي براي تعامل بانك مركزي و بانكهاي كشور با بانك هاي خارجي و نهادهاي بين المللي استخراج شده است؛ از جمله: قاعده نفي سبيل؛ حرمت تقويت كفر، قاعده الزام، جواز استنقاذ مال كافر حربي، جواز دريافت ربا از كافر حربي؛ و در هر مورد نيز تطبيقاتي ذكر شده است. طبق اقتضاي اين قواعد و ضوابط، بانك‌ها نيز به چند دسته تقسيم شده است تا براي تعامل با هر دسته‌اي به قواعد و ضوابط مربوطه توجه شود. در پايان نيز نمونه‌هايي از تعامل بانكهاي كشور با بانكهاي خارجي و نهادهاي بين المللي بر شمرده شده كه قواعد و ضوابط پيش گفته مي‌تواند در نوع تعامل اثر گذار باشد.
چكيده لاتين :
Today, the Central Bank and many banks in the country interact with foreign
banks and international institutions. Considering that the conventional
banking system is based on interest rates - that is, loan usury - and they are
not obliged to observe the frameworks of Islamic law in their activities,
interaction with such banks will inevitably place the bank in the vicinity of
divine prohibitions, unless the mentioned interaction is defined in the
framework of jurisprudential principles. For this purpose, in the present
article, which has been done by analytical-descriptive method, rules and
regulations of the interaction of the Central Bank and the country's banks with
foreign banks and international institutions have been extracted: the rule of
negating the infidels’ supremacy, the prohibition of strengthening infidelity,
the rule of obligation, the permission to confiscate the property of a rebellious
infidel, the permission to receive usury from a rebellious infidel; and in each
case, adaptations are mentioned. According to the rules and regulations, banks
are also divided into several categories to pay attention to the relevant
interactive rules and regulations. Finally, examples of interaction of the
country's banks with foreign banks and international institutions are listed and
the aforementioned rules and regulations can be effective there.
