كاركرد نحوي مصدر و مفعول‌پذيري مصدر در زبان عربي

The grammatical role of the infinitive and its transposition into the passive in the Arabic language

مصدر به عنوان يكي از اقسام شبه فعل، اسمي است كه بر انجام كار يا رويداد حالت بدون اقتران به زمان دلالت مي‌كند. مصدر مانند فعلش عمل مي‌كند؛ اگر از فعل لازم باشد، تنها فاعل دارد و غالباً بدان اضافه مي‌شود؛ اگر از فعل متعدي باشد، فاعلش را لفظاً مجرور و مفعولش را منصوب مي‌كند. مفعول‌پذيري مصدر متعدي حالات و احكام متعددي داد كه آگاهي از آن، خواننده را در دريافت و فهم معناي دقيق عبارت ياري مي‌رساند. يكي از مباحث مهم و در عين حال پر چالش در اين خصوص، مقولۀ مفعول‌پذيري مصدر در دو حالت بي‌واسطه و با واسطه است. اين پژوهش به روش توصيفي- تحليلي به دنبال تبيين نقش‌هاي دستوري گوناگون و كاركرد معنوي مصدر است تا خواننده نيك دريابد كه عمل كردن مصدر در مفعول تنها منحصر در حالت نصبي نيست، بلكه گسترۀ عمل مصدر فراتر از حالت نصبي، شامل مفعول‌هاي مجرور به حرف جر نيز مي‌شود. نحو سنتي به علت اعراب‌گرايي و جزئي‌نگري، اين نوع از مفعول‌ها را بيگانه از مصدر دانسته و بابي ديگر براي آن گشوده است. حال آنكه نتيجۀ اين پژوهش نشان مي‌دهد مفعول‌پذيري مصدر به اقتضاي معني و حالت مصدر متفاوت است. گاه مستقيم و بي‌واسطه مفعول خود را منصوب و گاهي هم تحت شرايطي كه مصدر را از مفعول جدا مي‌كند، حرف جر به عنوان حلقۀ وصل، بين عامل (مصدر) و معمول (مجرور) نقش‌آفريني مي‌كند.

Infinitive, as one of the types of quasi-verbs, is a noun that refers to doing something or occurring a state without a conjugation to time. The infinitive acts like its verb it is derived from: if it is derived from an intransitive verb, it will have only the subject and often is added to it. But if it is derived from a transitive verb, it verbally will make its subject take the Jar marks((ـًـــَـ and become Majroor; and it also make the object take the Nasb marks ((ــٍـــِـ become Mansoob. The acceptance of the object by the transitive infinitive has several states and rulings; the knowledge of which helps the reader to understand the exact meaning of the phrase. One of the important and at the same time challenging topics of this field is the category of acceptance of the object by the infinitive in both direct and indirect modes. This study is to express the various grammatical roles and spiritual functioning of infinitive through descriptive-analytic method, for the readers better understand that infinitive’s effect on the object is not only in the form of Nasb, i.e. ( (ــٍـــ;rather, its scope is far more than that, encompassing the Majroor objects as well, which due to Jarr words take the Majroor marks i.e. ((ـًـــَـ . Though the classic Nahv (Arabs grammar) due to its attention towards E'arab(Sounds) and detailism does know these group of the objects as alien infinitives and has opened another chapter for them.