آينده‌پژوهي تأمين مالي طرح زيرساختي حمل و نقل ريلي (معدن گل گهر)

Future Research for Financing of the Railway Transportation Infrastructure Project (Golgohar Mine)

هدف: شهرستان سيرجان از نظر اقتصادي اهميت استان كرمان را افزايش داده است. سيرجان گذرگاه اصلي انتقال كالا به كشورهاي خاور ايران و همچنين اروپا و خليج فارس بوده و مسير رفت و برگشت كليه كالاهاي تجاري از بندر شهيد رجايي هرمزگان به كشورهاي آسياي ميانه، قفقاز و روسيه است. اين شهرستان به عنوان يك قطب اقتصادي ويژه بر بستر مزيت‌هاي باراندازي، در ساختار اقتصادي استان كرمان نقش و موقعيت قابل توجهي را احراز كرده ‌است و در آينده نيز بر اهميت اين جايگاه اقتصادي افزوده خواهد شد. همچنين، منطقه معدني گل‌گهر با داشتن معادن غني از سنگ آهن به عنوان يكي از مطرح‌ترين قطب‌هاي فعال معدني و صنعتي در خاورميانه، داراي قابليت‌هاي بسياري براي تبديل شدن به يك منطقه بزرگ و رقابتي در سطح ايران و حتي جهان است. شركت معدني و صنعتي گل‌گهر به عنوان يكي از بازيگران اصلي منطقه با داشتن ظرفيت توليد 5/8 ميليون تن كنسانتره و 5 ميليون تن گندله نقش خود را در صنعت فولاد كشور پررنگ ساخته و به عنوان يك قطب اقتصادي ويژه بر بستر مزيت‌هاي باراندازي، در ساختار اقتصادي استان كرمان نقش و موقعيت قابل توجهي را احراز كرده و در آينده نيز بر اهميت اين جايگاه اقتصادي افزوده خواهد شد. از آنجا كه نقش حمل و نقل در توسعه اقتصادي و ايجاد مشوق‌ها جهت افزايش سرمايه‌گذاري در اين راستا غيرقابل انكار است؛ پروسه انتخاب سيستم‌هاي مختلف حمل و نقل و تلفيق آن‌ها با يكديگر امري مهم در برنامه‌ريزي توسعه مطلوب استان كرمان است زيرا در شرايط فقدان اطلاعات لازم تصميمات حمل‌ونقل در خصوص تقاضاي موجود براساس تجربيات صورت مي‌گيرد. روش: در اين مطالعه با كمك تكنيك‌هاي اقتصادسنجي و مدل داده‌هاي تابلويي؛ تابع تقاضاي حمل مواد معدني در سيستم حمل و نقل ريلي معدن گل‌گهر طي دوره 1390-1396 برآورد شده است و ضمن معرفي عوامل مؤثر بر تقاضاي حمل‌ونقل ريلي مواد معدني، با استفاده از شبكه‌عصبي به پيش‌بيني روند آتي تقاضاي حمل ونقل ريلي مواد معدني پرداخته شده است. يافته‌ها: نتايج بيانگر اين است كه متغيرهاي ارزش افزوده بخش معدن، تناژ بار حمل شده جاده‌اي، هزينه حمل بار توسط قطار، درآمد ناشي از حمل بار، مهم‌ترين متغيرهاي معنادار و تأثيرگذار بر تقاضاي حمل و نقل ريلي مواد معدني گل‌گهر است. بي‌كشش بودن تقاضاي حمل‌ونقل ريلي مواد معدني نسبت به هزينه‌هاي حمل بار توسط قطار كه در ساير مطالعات اثبات شده بود؛ در اين مطالعه نيز تأييد گرديد. متغيرهاي مورد بررسي نه تنها تقاضاي حمل‌ونقل ريلي را تحت تأثير قرار مي‌دهند، بلكه تأثير بسزايي در درآمد توليدكنندگان، صنعت‌گران، راه‌آهن و در نهايت قيمت مصرف دارند. زيرا موادمعدني به عنوان عامل توليد، هزينه‌هاي حمل سهم بالايي در قيمت تمام شده دارد. نتيجهگيري: جهت تشخيص انتخاب روش حمل با توجه به زمان بايستي با احتياط عمل شود. از اين‌رو به دليل عدم وجود امكانات ريلي و خطوط فرعي در تمامي نواحي مورد تقاضا، در حال حاضر صرفاً مي‌توان به راهكارهاي پيشنهادي در كوتاه مدت بسنده نمود.

Objective: Sirjan city has increased the economic importance of Kerman province. Sirjan is the main transit point for goods to eastern Iran, as well as Europe and the Persian Gulf and the return route of all commercial goods is from Shahid Rajaei port of Hormozgan to Central Asian countries, Caucasus and Russia. This city has a significant role and position as a special economic hub based on the advantages of docking, in the economic structure of Kerman province and in the future, the importance of this economic position will increase. Also, Golgohar mining region with iron ore rich mines as one of the most important active mining and industrial hubs in the Middle East, has many potentials to become a large and competitive region in Iran and even in the world. Golgohar Mining and Industrial Company, as one of the main players in the region, with a production capacity of 8.5 million tons of concentrate and 5 million tons of pellets, has highlighted its role in the country's steel industry and as a special economic hub based on the advantages of docking, it has a significant role and position in the economic structure of Kerman province. also in the future, the importance of this economic position will increase. Whereas the role of transport in economic development and the creation of incentives to increase investment in this regard is undeniable; The process of selecting different transportation systems and combining them with each other is an important matter in planning the optimal development of Kerman province, because in the absence of the necessary information, transportation decisions regarding the existing demand are made based on experience. Methods: In this study, demand function of carrying minerals in the rail transportation system of Golgohar mine estimated with econometrics technique and panel data model during the period 2011-2017. an‎d while introducing the factors affecting the demand for mineral transportation by rail, using the neural network, the future trend of demand for rail transportation of minerals has been predicted. Findings: The results indicate, value added of the mining sector, tonnage cargo of cargo road transported , cost of freight by train and cargo revenue are the most important variables and they have significant impact and effective on the demand for rail transportation of Golgohar minerals. The inelasticity of the demand for rail transportation of minerals in relation to freight costs by train was also confirmed in this study. Variables not only affect demand for rail transportation, but also a significant impact on the income of producers, industrialists, railroad and eventually to consumer prices. Because minerals as a factor in generating transportation costs has a high share in the cost price. Conclusion: Care should be taken to determine the choice of shipping method according to the time. Therefore, due to the lack of rail facilities and side lines in all areas of demand, at present, only the proposed solutions can be satisfied in the short term.