تحليل شدت تصادفات برون‌شهري با استفاده از داده‌كاوي مكانمند مطالعه موردي: محور قديم قزوين- لوشان

مدل سازي شدت تصادفات به منظور شناسايي پارامترهاي مؤثر بر آن در راه هاي برون شهري و همچنين تحليل مكاني تصادفات رخ داده مي تواند موجبات كاهش تصادفات جاده اي يك محور برون‌شهري را فراهم آورد. هدف اين تحقيق ارائه مدلي مبتني بر سيستم‌هاي اطلاعات مكاني (GIS) و داده كاوي به روش درخت طبقه بندي و رگرسيون جهت تحليل شدت تصادفات و تعيين عوامل مؤثر بر آن در راه هاي اصلي دوخطه برون شهري است. روش پيشنهادي در محور قديم قزوين لوشان مورد ارزيابي و آزمون قرار مي‌گيرد. در اين راستا به منظور بررسي توزيع مكاني تصادفات در محور مورد مطالعه طي دوره 6 ساله 1390 تا 1395 شمسي، از توابع خودهمبستگي مكاني گتيس ارد جي استار (GetisOrd Gi) و تراكم كرنل استفاده شده است. خروجي تحليل‌هاي مكاني نشان داد، كه تمركز تصادفات در بخش اعظمي از قوس هاي افقي محور مورد مطالعه بيشتر مي باشد. باتوجه به اين دستاورد در فاز بعدي تحقيق به منظور بررسي عوامل مؤثر بر شدت تصادفات، از مدل داده كاوي درخت طبقه بندي و رگرسيون بر روي تصادفات رخ داده در كل محور و به طور خاص تصادفات رخ داده در قوس‌هاي افقي استفاده گرديد. نتايج حاكي از آن بود كه مهم‌ترين عوامل مؤثر بر افزايش شدت تصادفات در محور مورد مطالعه، دو متغير نوع تصادفات و نحوه برخورد با ضرايب اهميت متغيرهاي مستقل به ترتيب 100 و 6.14 درصد براي كل محور و 100 و 8.22 درصد براي قوس هاي افقي هستند. بررسي اهميت نسبي ساير متغيرهاي مدل پيشنهادي نشان داد كه نوع راه و توپوگرافي منطقه از جمله عوامل مؤثر در افزايش تصادفات با شدت خسارتي در محور قديم قزوين لوشان مي باشد. علاوه بر اين نتايج مدل سازي بر روي تصادفات رخ داده در قوس هاي افقي نيز حاكي از اين بود كه مقاطع داراي خطكشي ممتد، بيش از ساير مقاطع، مستعد وقوع تصادفات فوتي و جرحي شديد هستند. اين تحقيق نشان داد كه تلفيق توابع مكانمند GIS با تحليل‌هاي ناپارامتريك داده‌كاوي كه قابليت مدل سازي توأمان داده‌هاي كمي و كيفي را هم زمان دارا مي‌باشد، در تعيين عوامل مؤثر بر افزايش شدت تصادفات و تصميم‌گيري به‌منظور ارتقاء سطح ايمني در محورهاي برون‌شهري كارا و مؤثر است.