تحولات كالبدي فضايي محله هاي در حال گذار (مورد مطالعه: منطقۀ شش شهر تهران)

محله‌ها هسته‌هاي حياتي شهر هستند، بنابراين پويايي هر شهري به ماهيت محله‌ها، ظرفيت‎هاي مادي و معنوي و تحول‎پذيري آن‌ها بستگي دارد. به‌طورمعمول دگرگوني‌هاي محله‌ها تحت تأثير دو دسته عوامل داخلي و خارجي قرار دارد. يكي از مسائلي كه امروزه محله‌ها در اكثر شهرهاي جهان با آن مواجه‌اند، تغيير كاركردها و كاربري‌هاي زمين تحت تأثير عوامل خارجي يا شوك‌هايي است كه خارج از محله‌ها به آن‌ها وارد مي‌شود و دگرگوني‌هاي جديدي را در آن‌ها به وجود مي‌آورد. هدف اصلي پژوهش حاضر تبيين تحولات كالبديفضايي محله‌هاي در حال گذار منطقۀ شش كلان‌شهر تهران است. روش تحقيق در دسته حوزه پژوهش‌هاي گذشته نگري يا پس‌ كاوي قرار مي‌گيرد. از اين رو در تحقيق حاضر مهم من براي تحليل ساختارها و سازوكارهاي كلان مؤثر در تحولات كالبديفضايي منطقۀ شش از روش‌هاي كيفي استفاده شده و در مواردي كه مربوط به واقعيت‌هاي فضايي و عيني در منطقۀ شش بوده از روش‌ها و مدل‌هاي كمي و تكنيك تاپسيس استفاده شده است. روش جمع آوري داده‌ها كتابخانه اي اسنادي است. نتايج حاصل از تحليل داده ها نشان مي دهد كه، جمعيت بسياري از مناطق مركزي شهر تهران، و به ويژه منطقۀ شش طي چهار دهۀ اخير با افت جمعيتي همراه بوده است همچنين بررسي وضعيت كاربري اراضي حاكي از كاهش مساحت و سهم كاربري‌هاي مسكوني و در مقابل افزايش سهم كاربري‌هاي تجارياداري بوده است. نتايج حاصل از تكنيك تاپسيس نشان مي دهد كه ميزان تأثيرگذاري ويژگي اقتصادي بر تغييرات كاربري اراضي از مسكوني به تجاري با كسب امتياز0/967 توانسته جايگاه اول را به خود اختصاص دهد.