دوگانگي فضايي زيست پذيري در منطقه 7 كلانشهر تهران

ناهمگوني‌هاي فضايي در شهرها محصول مناسبات و روابط پيچيده اقتصادي و اجتماعي با محيط طبيعي هستند. وجود نابرابري‌هاي فضايي در شهرها و اهميت و نقشي كه اين نابرابري‌ها در زيست پذيري و توسعه آن‌ها دارد، سبب شده كه رويكرد پايداري در اين فضاها بر مبناي دوگانگي فضايي زيست پذيري مورد توجه ويژه‌اي قرار بگيرد. هدف اين پژوهش تبيين دوگانگي‌هاي فضايي شاخص‌هاي زيست پذيري در دو پهنه شرقي و غربي منطقه 7 شهرداري تهران بوده است. روش تحقيق به لحاظ ماهيت كاربردي و به لحاظ روش مبتني بر روشي توصيفي – تحليلي است. داده‌هاي مورد تحليل از پيمايش حاصل‌شده و نمونه آماري متشكل از ساكنان منطقه هفت بوده است و توزيع نمونه به‌صورت خوشه‌اي تصادفي است. ابزار گردآوري داده‌ها، پرسشنامه است. براي تحليل داده‌هاي ناهمگوني فضايي و دوگانگي در فضا از مدل TOPSIS استفاده‌شده است. يافته‌هاي تحقيق نشان مي‌دهد كه محله نيلوفر با 0.967 امتياز رتبه يك و محله عباس‌آباد با امتياز 0.914 بيشترين امتياز زيست پذير بودن را به خود اختصاص دادند محله‌هاي هستند در قسمت شمالي منطقه قرار گرفتند در مقابل محله شاهد و نظام‌آباد به ترتيب با 0.082 و 0.220 كمترين امتياز به خود اختصاص دادند و محلاتي هستند كه ازنظر ساختار فضايي با تراكم جمعيتي بالا، مهاجرنشين و داراي شبكه معابر كم‌عرض مي‌باشد و ازنظر ارزش اقتصادي و جمعيت بي‌كاري در شرايط مناسي قرار ندارند. در منطقه 7 شهر تهران تصميم‌گيري‌هاي اقتصادي، تغيير در كاربري اراضي مسكوني و تبديل آن به مراكز تجاري و اداري محله‌ها و مناطق سبب كاهش زيست پذيري و عدالت فضايي شده است كه پيامد آن ظهور مشهود دو كانگي فضايي در اين مناطق است و به‌تبع آن افت زيست پذيري به‌تدريج فشار خود را به مناطق مجاور وارد آورده و بر كل شهر تأثيرگذار بوده و درنهايت پايداري شهري تحقق نمي‌يابد.