هيدروديپلماسي در عمل: تحليل چالش رودخانه هاي مرزي ايران و نتايج امنيتي-انتظامي آن

منابع آب به خصوص منابع آبي مشترك مي‌توانند عامل مشاركت و همكاري بين كشورها و يا عامل ايجاد درگيري و تنش بين آن‌ها باشند كه اين مسئله به ساختارهاي مديريتي و بهره‌برداري از اين منابع بستگي دارد. آنچه كه منابع آب مشترك را به عاملي براي بحران و تنش بين كشورها تبديل كرده است، عدم وجود ساختار مديريتي مناسب در بهره‌برداري مشترك و حكمراني آن بوده است. از اين‌رو، تلاش براي درك پيچيدگي‌هاي جغرافيايي و سياسي در حوضه رودخانه مرزي در قلمروي ملي و بين‌المللي بايد ديدگاه‌هاي ميان رشته‌اي و حياتي را در نظر گرفت. به‌طوريكه منابع آب به خصوص منابع آبي مشترك مي‌توانند عامل مشاركت و همكاري بين كشورها و يا عامل ايجاد درگيري و تنش بين آن‌ها باشند كه اين مسئله به ساختارهاي مديريتي و بهره‌برداري از اين منابع بستگي دارد. بر اين مبنا، جهت نگارش پژوهش حاضر از روش توصيفي-تحليلي بهره گرفته شده است. پرسشهايي كه در پژوهش حاضر مطرح است؛ 1) ايران چگونه مي‌تواند چالش رودخانه‌هاي مرزي خود را حل و فصل ‌نمايد؟ 2) نتايج امنيتي انتظامي چالش رودخانه‌هاي مرزي ايران كدام است؟ نتايج تحقيق نشان مي‌دهد اگر كشور ايران مبتني بر هيدروديپلماسي و مديريت يكپارچه رودهاي مرزي در مناسباتش با همسايگان عمل نمايد، مي‌تواند در آينده خود را از بحران و به عبارت گوياتر فرابحران آب برهاند و به امنيت پايدار آبي در چهارگوشه ايران دست يابد كه تحقق اين امر مي‌تواند نتايج امنيتي انتظامي بحران كم آبي (آسيب‌پذيري معيشت، مهاجرت گسترده، بحران زيست محيطي، ناآرامي اجتماعي و...) كه هم اكنون در مناطق مرزي كشور و برخي استان‌هاي بزرگ وجود دارد، كنترل و كمرنگ نمايد.