تبيين نظري ساختار شهر فشردۀ چندهسته‌اي به‌منظور ايجاد فرم شهري پايدار

ساختار فضايي شهرها پس از تغييرات تكنولوژيك و افزايش رشد جمعيت، تغييرات زيادي كرده و از ساختار تك‌هسته‌اي فشرده به ساختار گسترده و پراكنده تبديل شده كه چالش‌هاي زيادي را ايجاد كرده و زندگي و رفاه انسان را با مشكل مواجه كرده‌ است. تلاش براي دستيابي به ساختار و فرم شهري پايدار بعد از نيمۀ دوم قرن بيستم شدت بيشتري گرفت و راهكارهايي مانند رشد هوشمند، نوشهرگرايي، توسعۀ ميان‌افزا و شهر فشرده ارائه شده است. در ادامۀ روند تغيير ساختار شهرها، ساختار شهر چندهسته‌اي در شهرهاي بزرگ نمود پيدا كرده است. شكل‌گيري ساختار چندهسته‌اي در شهرهاي بزرگ اجتناب‌ناپذير است؛ بنابراين براي افزايش پايداري در فرم شهري و تحقق توسعۀ پايدار شهري، لازم است تا ساختار چندهسته‌اي با رويكردهاي پيشين، مانند شهر فشرده تركيب شود. هدف اصلي پژوهش، تبيين نظريِ رويكرد ساختار فشردۀ چندهسته‌اي در چارچوب نظريه‌هاي برنامه‌ريزي شهري است. در اين پژوهش با استفاده از روش مرور مطالعات مرتبط با پراكنده‌رويي، شهر فشرده و ساختار چندهسته‌اي، چارچوب نظري براي تركيب ساختارهاي شهر فشرده و چندهسته‌اي ارائه شد. دستاورد پژوهش اين است كه شهر فشرده چندهسته‌اي با شاخص‌هايي مانند افزايش تراكم، تقويت حمل‌ونقل عمومي، افزايش كاربري تركيبي، تسهيل خدمات‌رساني، كاهش فاصله بين محل سكونت و محل كار، تشديدسازي و ميان افزايي به‌عنوان آخرين ساختار براي تحقق توسعۀ پايدار شهري پيشنهاد مي‌شود. رويكرد شهر فشرده چندهسته‌اي از سه ساختار پراكنده‌‌رويي، شهر فشرده و ساختار چندهسته‌اي براي دستيابي به فرم شهر پايدار بهره مي‌گيرد. شهرهايي كه با پديدۀ پراكنده‌رويي مواجه مي‌شوند، مي‌توانند با ايجاد و تقويت هسته‌ها فشردگي را افزايش دهند.