عنوان مقاله :
بررسي نقوش آويز بافته‌هاي طلسمي و تعويذي در سيستان و بلوچستان
عنوان به زبان ديگر :
An Analysis of the Patterns of the Spell and Amulet Woven Pendants in Sistan and Baluchestan
پديد آورندگان :
نعمت شهربابكي، ابوالقاسم دانشگاه سيستان و بلوچستان - دانشكده هنر و معماري - گروه فرش، ايران , ميرنژاد، سميه دانشگاه سيستان و بلوچستان - دانشكده هنر و معماري - گروه فرش، ايران
كليدواژه :
سيستان و بلوچستان , آويز بافته , باور , طلسم و تعويذ , نقش
چكيده فارسي :
بيان مسئله: ازجمله دست بافته‌هاي مناطق عشايري سيستان و بلوچستان آويز بافته‌هاي تزئيني است. بافندگان براي در امان بودن از مصائب روزگار و غلبه بر ترس‌ها از نقوشي در اين بافته‌ها استفاده نموده‌اند كه جهت طلسم و تعويذ شكل گرفته‌اند. از اين رو مسئله قابل تأمل اين است كه چگونه نقوش مرتبط با طلسم و تعويذ روي دست‌بافته‌هاي كاربردي زندگي نقش بسته است و دليل كاربرد اين نقوش در اين دست‌بافته‌ها چيست؟
هدف: ازآنجاكه تاكنون مطالعه جامعي در اين باره صورت نگرفته نگارندگان بر آن شدند كه در اين زمينه به پژوهش بپردازند. مقاله حاضر كوشيده است تا با شناسايي انواع آويز بافته‌هاي سيستان و بلوچستان، ضمن تلاش در برطرف نمودن كاستي‌هاي پژوهش‌هاي موجود و هم‌راستا، نقوش اين بافته‌ها را تحليل و بررسي كنند.
روش پژوهش: اين مقاله از نوع پژوهش‌هاي كيفي است و روش ارائه آن توصيفي–تحليلي است كه اطلاعات مورد نظر آن به شيوه كتابخانه‌اي و ميداني جمع‌آوري گرديده است.
يافته‌ها: نتايج پژوهش نشان مي‌دهد دست‌بافته‌ها در اين منطقه به‌صورت آويزبافتة يك‌تلي (دستبافته‌اي با عرض كم و طول زياد)، تعويذبند، گلوبند چهارپايان، مال‌بند و پُلُك بوده است، نقوش در دست‌بافته‌ها علاوه بر جنبه تزئيني و كاربردي، جهت بازتاب آرزوها، خواسته‌ها، بيان ترس و اعتقادات مردم منطقه بوده است. پركاربردترين صورت هندسي نقش‌مايه‌ها با بنياد مثلث، مربع و لوزي است استفاده از اين فرم و نقوش در اين دست‌بافته‌ها نشان از تأثير اقليم و فرهنگ منطقه‌اي بر هنر اين سامان دارد. استفاده از اين نقوش در كنار تزئيناتي هم‌سو، براي دفع بلايا با هدف تعويذي و طلسمي ايجاد شده‌اند.
چكيده لاتين :
Problem Definition: Among the hand-woven items of the nomadic regions of Sistan and Baluchestan is a decorative woven pendant. Weavers have used patterns in these weaves that have been formed for spells and amulets in order to be safe from the sufferings of the times and to overcome fears. Hence, the question to be considered is how the motifs related to magic and amulets are engraved on the practical handicrafts of life and what is the reason for the use of these designs in these handicrafts?
Objective: Since no comprehensive study has been done on this subject, the authors decided to accomplish research in this field. The present article has tried to identify the types of weave pendants in Sistan and Baluchestan, while trying to eliminate the shortcomings of existing and comprehensive research, to analyze and study the patterns of these weaves.
Research Method: This research isqualitative and revolutionary and method used in this research is descriptive-analytical and the information is collected in a library and field research method.
Results: The results show that the handicrafts in this region have been in the form of one-piece pendants (handicrafts with short width and long length), amulets, cattle necklaces, harnesses and sequin,s all expressing the beliefs of the people of the region. The most widely used geometric form of motifs with the base of triangle, square and rhomb,us. The use of this form and motifs in these textures shows the influence of regional climate and culture on thpartrt of this system. The use of these motifs, along with decorative ornaments,hase been created to ward off disasters with the purpose of amulets and spells.
