ساخت و اعتباريابي مقياس فقر اطلاعاتي

Lib Developing and Validating the Information Poverty Scale

مقدمه: فقر اطلاعاتي نشان‌دهنده وضعيتي است كه گروه ­ها و افراد دسترسي كافي و برابر به اطلاعات كمّي و كيفي يا توانايي استفاده از آن ‌را ندارند. هدف پژوهش حاضر ساخت و اعتباريابي مقياسي براي سنجش فقر اطلاعاتي است. روش‌شناسي: پژوهش حاضر كاربردي و به روش «آميخته اكتشافي» انجام شده است. ابتدا در بخش كيفي، مؤلفه ­هاي فقر اطلاعاتي با استفاده از مرور متون و با استفاده از نظرها و ديدگاه خبرگان و صاحب­ نظران با روش دلفي گردآوري شده و به‌عنوان پايه و اساس بخش كمّي مورد استفاده قرار گرفته ­اند و سپس در بخش كمّي جهت اعتباريابي مقياس از تحليل عامل استفاده شد. جامعه پژوهش حاضر كليه افراد 15 سال به بالاي شهر اهواز بود. يافته ­ها: نتايج تحليل عامل، 31 گويه را تأييد نمود كه اين گويه­ ها با استفاده از تحليل عامل اكتشافي در 5 عامل سواد رسانه‌اي و اطلاعاتي، دسترسي به اينترنت، دسترسي به كتاب، عوامل رفتاري و مهارت­ هاي ديجيتالي دسته ­بندي شدند. نتيجه‌: بررسي تعاريف متعدد ابعاد مختلف فقر اطلاعاتي نشان داد اين پديده را مي­توان در چهار بعد اساسي دسته­ بندي كرد كه هر كدام مي­توانند زيرمجموعه‌هاي خود را داشته باشند. بنابراين به نظر مي­رسد كمبود دسترسي به اطلاعات، ضعف در مهارت دستيابي و استفاده از اطلاعات و رفتارها و ديدگاه ­هاي فرهنگي و اجتماعي فرد مي­تواند وضعيتي را شكل دهد كه منجر به فقر اطلاعاتي گردد. در پژوهش حاضر نيز وجود همين ابعاد در تبيين فقر اطلاعاتي تأييد شد و مؤلفه‌هاي دسترسي (كتاب و اينترنت)، مهارت ديجيتالي، استفاده (شامل سواد رسانه‌اي و اطلاعاتي) و رفتارهاي فرهنگي تأييد گرديد.

Introduction: Information poverty indicates a situation in which groups and individuals do not have adequate and equal access to quantitative and qualitative information or the ability to use it. The purpose of this article is to develop and validate the information poverty assessment scale in Ahvaz. Methodology: The present research is an applied study and has been done by "exploratory mixed" method. First, in the qualitative section, the components of information poverty were collected by reviewing the texts and using the opinions and views of experts by Delphi method. Factor analysis was used in the quantitative section to validate the scale. The present study population was all people in 15 years old and above in Ahvaz. Findings: The results of the factor analysis confirmed 31 items, which were categorized using exploratory factor analysis in 5 factors: media information literacy, Internet access, book access, cultural behavior, and information access skills. Conclusion: An examination of the various definitions of the various dimensions of information poverty has shown that this phenomenon categorized into four basic dimensions, each of which can have its own subsets. Thus, it seems poor access (to books and internet), digital skills, behavioral factors and media and information literacy can form a situation that leads to information poverty. In the present study, the existence of the same dimensions in explaining information poverty was confirmed and the components of access (to books and Internet), access skills, use (including information-media literacy) and behavioral factors were confirmed. The study of this phenomenon confirmed 31 items that used to measure this phenomenon. Thus, the scale created showed that information poverty related to information-related infrastructure, increasing the number of libraries and their resources, strengthening Internet access, and teaching information literacy.