مقايسه انتقادي رابطه علم و ايمان از منظر علامه طباطبايي و علامه جوادي آملي

Critical Comparison of the relationship between Knowledge and Faith from the perspective of Allameh Tabatabai and Allameh Javadi Amoli

اين مقاله قصد دارد رابطه ايمان و علم را از منظر علامه طباطبايي و علامه جوادي آملي بررسي كند. هردوي آنها عمل را از دايره ايمان خارج مي‌دانند و عقد قلب و اذعان نفساني را ركن ايمان مي‌دانند. اما ديدگاه آنها درباره دخالت علم استدلالي در ايمان متفاوت است. علامه طباطبايي حصول ايمان به خدا را بدون علم استدلالي ممكن نمي‌داند، اما آيت‌الله جوادي آملي ايمان را بدون علم به وجود خدا و صرفا از روي تقليد نيز قابل تحقق مي‌داند. اين مقاله با استفاده از روش انتقادي و مقايسه‌اي، ضمن تقرير صحيح نظر علامه طباطبايي و نقد بعضي برداشت‌ها از ديدگاه ايشان قائل است علامه طباطبايي ايمان تقليدي را ايمان نمي‌داند اما علامه جوادي ايمان تقليدي را هرچند ايمان به حساب مي آورد اما براي ثمربخش بودن قائل است ايمان بايد از روي علم باشد و تقليد صرف كافي نيست. در اين مقاله به روش عقلي و تحليل مفهومي ضمن انتقاد به هر دو نظريه، ذكر خواهد شد كه ايمان تقليدي و از روي شك نيز در بعضي موارد براي انسان مفيد خواهد بود.

This article intends to examine what faith is from the perspective of Allameh Tabatabai and Allameh Javadi Amoli. Both of them consider action outside the realm of faith and consider the contract of the heart and the confession of the flesh as the pillars of faith. But their views on the involvement of knowledge in faith are different. Allameh Tabatabai does not consider it possible to achieve faith without knowledge, but Ayatollah Javadi Amoli also considers faith to be possible in the form of imitation. Using a critical and comparative method, this article, while correctly interpreting Allameh Tabatabai's opinion and criticizing some interpretations from his point of view, believes that Allameh Tabatabai has defined a blissful faith from the perspective of Islam, but Allameh Javadi discusses absolute faith and imitates faith useful for happiness does not know. In this article, it will be mentioned that imitative and doubtful faith will be useful for human beings in some cases.