مجلس دوم شوراي ملي و نقش انگليس و روسيه در انحلال آن

ايران پس از سال ها تلاش در سال 1385 ه.ش موفق شد از پادشاه (مظفرالدين شاه) تأييديه تشكيل مجلس شوراي ملي را بگيرد. عزل محمدعلي شاه و نيابت ناصرالملك حوادث مهم تا تشكيل مجلس دوم بود. در ايران آن چنان كه لازم بود براي شكل گيري مجلس و دولتي كه به طور منظم با هم در ارتباط باشند، بنياد محكمي آماده نشده بود. حضور دولت هاي ديگر در ايران كه مهم‌ترين آن‌ها روسيه و انگليس بودند، خود مانعي بزرگ به شمار مي‌آمد. هم چنين، وجود رجال سياسي بزرگ كه هركدام سياست خاص خود را دنبال مي‌كردند، بر وخامت اوضاع مي‌افزود. با شكل گيري مجلس، نظراتي براي بهبود اوضاع در ايران مطرح شد كه در نتيجه براي استخدام مستشار آمريكايي كه كشوري مهم و بي طرف بود، رأي صادر شد. به همين جهت مستر شوستر با هيئتي وارد ايران شد و به عنوان خزانه دار كل مشغول به كار شد. امّا او ابتدا با كاهش قدرت اشراف و بزرگان، كوتاه شدن دست بيگانگان در ايران و... سبب شد تا بر عليه ش هجمه‌هايي بزرگ صورت بگيرد. به رغم خروج شوستر از ايران فشار سياسي تا حدي بالا بود كه مجلس دوم منحل شد و در نتيجه دولت و نائب السلطنه قدرت اصلي را در دست گرفتند. مجموعه اي كتب و مقالات موجود درباره اولتيماتوم به وضعيت ايران و نقش روسيه اشاره دارند كه در اين مقاله به عنوان منابع ياد شده است. ما برآنيم به نقش انگليس اشاره كنيم و از حمايت‌هاي انگليس نسبت به روسيه سخن خواهيم گفت. در اين مقاله از روش تحليلي – توصيفي و كمك از منابع كتابخانه استفاده شده است.