مطالعۀ فون خزندگان منطقۀ حفاظت‌شدۀ سعدي در استان كرمان

ايجاد مناطق حفاظت‌شده يكي از مهم‌ترين و مؤثرترين ابزارها در جهان براي حفظ تنوع زيستي است. مطالعات فوني و به دنبال آن اتخاذ تدابيري براي حفاظت از گونه‌ها از اولويت‌هاي حفظ تنوع زيستي است. با وجود اينكه در استان كرمان 16 منطقه در قالب مناطق چهارگانۀ سازمان حفاظت محيط زيست به ثبت رسيده، مطالعۀ فون خزندگان بسياري از اين مناطق هنوز صورت نگرفته است؛ بنابراين شناسايي فون خزندگان منطقۀ حفاظت‌شدۀ سعدي طي سال‌هاي 1394 و 1395 انجام شد. نتايج مطالعه نشان داد 15 گونه خزنده شامل نه گونه سوسمار از پنج خانوادۀ Agamidae، Gekkonidae، Lacertidae، Sphaerodactylidae و Varanidae، پنج گونه مار از سه خانوادۀ Colubridae، Lamprophiidae و Varanidae و يك گونه لاك‌پشت از خانوادۀ Testudinidae در منطقۀ حفاظت‌شدۀ سعدي زيست مي‌كنند. در بين سوسمارها، دودمان Gekkota تنوع گونه‌اي بيشتري دارد و Laudakia nupta fusca داراي بيشترين فراواني نسبي و وسيع‌ترين دامنۀ پراكنش در ميان خزندگان منطقه است. در بين مارهاي منطقه، خانوادۀ Colubridae بيشترين تنوع گونه‌اي و Pseudocerastes persicus از خانوادۀ Viperidae بيشترين فراواني نسبي را دارد. حضور Testudo graeca در جايگاه گونۀ آسيب‌پذير، Varanus griseus واقع در ضميمۀ I (CITES) و گونه‌هاي اندميك Agamura kermanensis و latifii Microgecko در منطقه، بر ارزش‌هاي حفاظتي آن افزوده است. خشكسالي‌هاي پي‌درپي، توسعۀ باغات، چراي بي‌رويۀ دام‌ها، معدن‌كاوي، تصادفات جاده‌اي و باورهاي نادرست درخصوص خزندگان از عوامل تهديد آنها در اين منطقه است.