بررسي ديدگاه زينر در يكسان‌انگاري «مايا» در اوپانيشاد شوتاشوتره و «خدعه» در معراج‌نامه بايزيد

زينر با اين پندار كه فنا يا وحدت وجود در عرفان اسلامي، مربوط به ورود آموزه‌هاي مكتب فلسفي ودانته، به جهان اسلام است، بيانات بايزيد را محمل مناسبي براي تأييد ديدگاه‌هاي خويش يافته و سعي بسيار در ايجاد مطابقت ميان برخي گفته‌هاي وي با عبارات اوپانيشادها نموده است. در معراج‌نامه كوتاهي از بايزيد كه در كتاب اللمع ذكر شده، بايزيد آنچه كه در اين سفر مشاهده نموده را خدعه ناميده است و همين امر زينر را واداشته تا «خدعه» را معادل «مايا» در اوپانيشاد شوتاشوتره معرفي كندو وي همچنين سعي كرده در جهت تقويت نظريه خود ميان برخي ديگر از عناويني كه بايزيد در معراج‌نامه خود ذكر كرده، معادل مناسبي در اوپانيشادها و گيتا بيابد. در اين نگارش با اثبات اصالت اسلامي خدعه و استدلال بر عدم مطابقت معنايي اين دو بطلان ادعاي زينر آشكار مي‌شود و نظريه او در خصوص تأثير ودانته بر عرفان اسلامي به چالش كشيده مي‌شود.