شناسايي و سنجش عوامل محوري و پيراموني تعارضات زناشويي در جمعيت فارسي زبان (مطالعه تركيبي)

هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسايي و سنجش عوامل محوري و پيراموني تعارضات زناشويي در جمعيت فارسي زبان ايران انجام شد. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف بنيادي و توسعه اي بود. طرح پژوهش، روش هايتركيبي اكتشافي متوالي (كيفي كمي) بود. در پژوهش حاضر براي شناسايي عوامل محوري و پيراموني، 58 مقاله علمي در بازه زماني (1398-1370) براي مرور نظام مند و 23 زوج متعارض براي مصاحبه اكتشافي با روش نمونه گيري در دسترس، 10 متخصص براي نظرسنجي به روش دلفي با روش نمونه گيري هدفمند انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند، سپس فهرست جامعي از تعارضات زناشويي در قالب چك ليست 344 گويه اي تدوين شد و در مرحله بعد با انتخاب نمونه به تعداد 450 نفر (225 زوج) مورد سنجش قرار گرفت و سپس با تلفيق نتايج حاصل از چهار مرحله، عوامل محوري و پيراموني با استفاده از كدگذاري و تحليل عاملي در قالب عوامل محوري پيراموني طبقه‌بندي شدند. يافته‌ها: پس از تحليل عاملي تعداد 17 گويه حذف شد، در نهايت 19 عامل محوري و 235 عامل پيراموني شناسايي شد كه به ترتيب مسائل مربوط به پيش از ازدواج و فرايند (0.31=β)، عدم حمايت و مراقبت از يكديگر (0.22=β)، عدم صميمت (0.22=β)، مسائل مربوط به خانواده‌هاي مبدأ (0.21=β)، عدم جذابيت (0.16=β)، نارضايتي جنسي (0.13=β)، سرخوردگي (0.11=β)، عدم روراستي (0.11=β)، الگوهاي ارتباطي و حل تعارض ناكارآمد (0.11=β)، مشكلات اقتصادي و شغلي (0.09=β)، مشكلات مربوط به روابط عاطفي قبلي (0.08=β) و ساختار قدرت (0.07=β) بيشترين سهم را در تعارضات زناشويي داشتند و سپس روابط خارج از عرف و خيانت، مشكلات شخصيتي و رفتاري، عوامل مربوط به فرزندان، عدم وظيفه‌شناسي، عوامل مذهبي و عدم جرات‌مندي زوجين تبيين كننده تعارضات زناشويي بودند. نتيجه‌گيري: بر اساس يافته‌هاي حاصل از پژوهش مي‌توان نتيجه گرفت كه مجموعه عوامل مرتبط با تعارضات زناشويي ناشي از تعدادي عوامل محوري بودند كه ضروري است در مداخلات پيشگيرانه، تشخيص و مداخله در زوجين مورد توجه قرار گيرد.