حذف زيستي جيوه و كادميوم توسط باكتري‌هاي اكسيدكنندۀ آهن جداشده از محيط‌هاي آبي

مقدمه: باتوجه‌به روند روزافزون پيشرفت صنايع و همچنين افزايش توليدات صنعتي، توليد فلزهاي سنگين همراه با فاضلاب‌هاي صنعتي، امري انكارناپذير است و باوجود راه‌هاي مختلف براي حذف فلزهاي سنگين، انتخاب روش‌هاي زيستي بهترين راه كنترل آنهاست؛ استفاده از باكتري‌ها در اين زمينه بسيار مفيد و كم‌هزينه است و مضرات كمتري دارد. مواد و روش‏‏ها: در پژوهش حاضر، نمونه‌برداري از محيط‌هاي مختلف آبي شامل رودخانه، بركه، پساب صنعتي و لجن فعال انجام شد. باكتري‌ها بر اساس رشد در محيط‌كشت اختصاصي آهن و ازنظر شكل و ژن 16S rRNA شناسايي شدند. باكتري‌هاي جداشده در محيط‌كشت‌هاي مايع اختصاصي آهن، لوريابرتوني (LB) و پي‌اچ‌جي2 (PHG II) حاوي غلظت 2ppm كلريدجيوه و كادميوم كشت شدند؛ سپس نمونه‌ها از نظر كاهش يا تغييرنكردن غلظت جيوه و كادميوم با دستگاه جذب اتمي بررسي شدند. نتايج: باكتري‌هاي جداشده ميله‌اي‌شكل و كموارگانوتروف اختياري بودند و به جنس باسيلوس تعلق داشتند. ميانگين درصد حذف جيوه و كادميوم توسط باكتري‌هاي جداشده به‌ترتيب حدود 95 و 40 درصد بود. بيشترين درصد حذف هر دو فلز سنگين در نمونۀ پساب كارخانۀ فراوري آهن مشاهده شد. بحث و نتيجه‏گيري: باكتري‌هاي اكسيد‌كنندۀ آهن به‌عنوان عوامل كاهش‌دهندۀ فلزهاي سنگين در محيط آزمايشگاهي شناسايي شدند. اين باكتري‌ها در دو محيط LB و محيط‌كشت اختصاصي آهن رشد كردند. بيشترين درصد حذف هر دو فلز سنگين در نمونه پساب كارخانۀ فراوري آهن مشاهده شد. بر اساس نتايج، باكتري‌هاي هر محيط با تركيبات آن محل سازش يافته‌اند و بهترين گزينه براي حذف تركيباتي همچون فلزهاي سنگين هستند.