شناسايي چالش‌ها و تكاليف تحولي افراد ميانسال و سالمند: يك مطالعه هرمنوتيك

دوران ميانسالي و سالمندي، از مهم‌ترين دوره‌ها در زندگي انسان‌ها به شمار مي‌روند و افراد در اين دوران با برخي از ناتواني‌هاي جسماني، جنسي و رواني مواجه مي‌شوند. توجه به اين دوران مهم، به علت افزايش جمعيت سالخورده در ايران، امري ضروري به شمار مي‌رود. بنابراين، پژوهش حاضر با هدف شناسايي تجارب زيسته افراد متأهلي كه دوران ميانسالي و سالمندي خود را سپري مي‌كردند انجام شد. بدين منظور، 16 شركت كننده (بر اساس اصل اشباع داده ها) با روش نمونه‌‌گيري هدفمند، از ميان افراد سالمند و ميانسال شهر تهران انتخاب شدند و با آنها مصاحبه عميق نيمه ساختاريافته انجام شد تا تجارب زيسته آنها شناسايي شود. در نهايت مصاحبه‌ها با روش ون منن (رويكرد پديدارشناسي تفسيري) مورد تحليل قرار گرفتند. يافته‌ها به دو دسته «چالش‌ها» و «تكاليف تحولي» دسته‌بندي شدند. مضامين اصلي در ‌بخش چالش‌ها شامل «دغدغه آينده خانواده»، «رابطه همسران»، «چالش‌هاي فردي»، و «اتخاذ نقش‌هاي جديد توسط همسران» بود.  مضامين اصلي به دست آمده در تكاليف تحولي نيز شامل «تكاليف تحولي معطوف به فرزندان»، و «تكاليف تحولي معطوف به زوج» بود. در نهايت مي‌توان نتيجه گرفت كه چالش‌ها و تكاليف تحولي‌اي كه افراد ميانسال و سالمند با آنها مواجه هستند، بيشتر معطوف به خانواده و روابط است. متخصصان با استفاده از نتايج پژوهش حاضر و به منظور افزايش كيفيت زندگي افراد ميانسال و سالمند، مي‌‌توانند بسته‌هاي آموزشي‌اي را بر مبناي چالش‌ها و تكاليف تحولي زندگي اين افراد طراحي نمايند. همچنين درمانگراني كه در حوزه سالمندان فعاليت مي‌كنند، مي‌توانند از يافته‌هاي پژوهش حاضر در جهت پيشبرد جلسات درماني بهره ببرند.