الگوي سياست‌هاي مطلوب پالايش (فيلترينگ) فضاي مجازي در جمهوري اسلامي ايران

پالايش فضاي مجازي به عنوان يك تدبير در جهت سالم‌سازي اين زيست بوم، پاي ثابت سياست‌هاي حاكميتي جمهوري اسلامي ايران بوده و در عين حال، هميشه عرصه‌اي براي منازعه‌ سياست‌گذاران و ذينفعان تلقي شده است. با ظهور شبكه‌ها و پيام رسان‌هاي اجتماعي، بسامد و دامنه‌ اين منازعه دوچندان شده؛ به طوري كه امروزه پالايش تلگرام مبدل به يكي از اصلي‌ترين حوزه‌هاي مناقشه‌برانگيز ميان قوه مجريه و قوه قضائيه شده است. اگر بپذيريم كه پالايش فضاي مجازي يك مسئله‌ عمومي است، سؤال اساسي آنست كه چه راهكارها و تدابيري را مي‌توان جهت بهبود آن ارائه كرد؟‌اين مقاله با بهره‌گيري از روش مصاحبه با خبرگان (29 خبره) و تحليل اين نظرات با استفاده از روش تحليل مضموني، سه الگوي سياستي «فراسياست‌هاي پالايش»، «پالايش غيرمتمركز حاكميتي» و «پالايش همگراي فرهنگيارتباطي» (پهفا) را ارائه مي‌كند. الگوي اول بر ضرورت بقاي پالايش حاكميتي تأكيد داشته، ضمن آنكه اصلاح آن را ضروري مي‌انگارد. همچنين لازم مي‌داند توسعه‌ مفهومي در پالايش صورت پذيرد. بر همين اساس، الگوي دوم شامل پيشنهادهايي در جهت هر چه مردمي‌تر شدن پالايش حاكميتي از جمله: تحقق پالايش رده‌بندي شده‌ كاربرمحور، ارتقاي پايش مردمي، شاخص‌سازي محتواي مجرمانه و ... است. الگوي سوم نيز در يك رويكرد فعال، ضمن بازتعريف پالايش و موسع كردن مفهوم آن، سياست‌هايي همچون: خودپالايشي، پالايش خانگي، پالايش نرم از طريق ارتقاي توليد محتوا و سرويس بومي، استقرار نظام رتبه‌بندي محتوا و ... را پيشنهاد مي‌كند.