نقد دو تصحيح از گل و نوروز خواجوي كرماني

A Critique of Two Critical Editions of Khaju Kermani’s Gol o Nowruz

مثنوي عاشقانۀ گل و نوروز خواجوي كرماني، شاعر نامدار و خلّاق قرن هشتم، اوّل بار به همّت «كمال عيني» و بار دوم به كوشش «سعيد نياز كرماني» تصحيح شده است. اين دو تصحيح نواقص و ايرادات متعدّدي دارند. مهم­ترين ايراد كار دو مصحّح، روشمند نبودن كار آن‌هاست يعني آن‌ها بر اساس نسخه­هاي موجود، روش مشخّص و مطلوبي را براي تصحيح متن اختيار نكرده ­اند. علاوه بر اين، توجّه نكردن به ويژگي­هاي سبكي، معناي كلمات و معني بيت و روايت داستان، سبب­ساز بيشتر بدخواني­ها از اين متن ارزشمند شده است. هرچند نياز كرماني بخشي از ايرادات تصحيح كمال عيني را برطرف كرده است امّا همچنان متن مصحَّح ايشان نيز خطاها و كاستي­هايي دارد كه اين تصحيح را از يك متن علمي و منقّح دور مي‌سازد. نگارندگان در تحقيق حاضر به روش توصيفي‌ـ‌تحليلي تلاش كرده­اند اين دو تصحيح را در بوتۀ نقد قرار دهند و نشان دهند اين متن ارزشمند نيازمند تصحيح جديد و علمي است.

Gol o Nowruz, the romantic masnavi of Khaju Kermani, the prominent and creative poet of the eighth century AH, has been critically edited for the first time by Kamal Eini and afterward by Saeed Niaz Kermani. These two critical editions have several shortcomings and problems that have been addressed in this study. The key shortcoming of their works lies is the absence of methodology; they have not adopted a specific method for editing the text of the available manuscripts. Moreover, neglecting the stylistic features of the text, the meanings of the words and verses, and the story’s narration has caused misreadings of this valuable text. Although Niaz Kermani has overcome some of the shortcomings of Kamal Eini’s work, his edition has its errors and inadequacies. In the present study, by a descriptive-analytical method, the two critical editions of Gol o Nowruz have been criticized. The flaws of both critical editions show that this valuable text requires a new and scientific critical edition