كليدواژه :
سلامت عمومي , نسبت اختلاط كاربري , قابليت پياده روي , كرمان
چكيده فارسي :
تبيين موضوع
فضاهاي شهري تاثير زيادي بر سلامت عمومي شهروندان دارند. تا به امروز، تقريبا همه تحقيقات درباره رابطه محيط كالبدي شهر و سلامت شهروندان تنها بر ارزيابي ادراك شهروندان از محيط شهري متكي بوده است. در مقاله حاضر ارتباط كيفيت سلامت عمومي شهروندان با جنبه هاي عيني اندازه گيري شده محيط كالبدي شهر با در نظر گرفتن متغيرهاي جمعيت بررسي شده است.
روش
تحقيق حاضر به لحاظ هدف توسعه اي و به لحاظ روش ميداني مي باشد. بدين منظور پس از مرور ادبيات تحقيق در مرحله اول حجم نمونه با استفاده از روش نمونه گيري تصادفي كوكران تعيين و در مرحله دوم با استفاده از روش نمونه گيري خوشه اي سلسله مراتبي و با تكنيك پرسشنامه زمين مرجع، داده هاي نظرسنجي پرسشنامه كيفيت سلامت عمومي شهروندان كرماني از 384 نفر پاسخگو در سال 1398 گردآوري گرديد. همچنين با تشكيل پايگاه داده بلوك آماري سرشماري عمومي نفوس-مسكن سال 1395 در سيستم اطلاعات جغرافيايي ويژگيهاي محيط كالبدي شهر كرمان از جمله؛ متغيرهاي تراكم مسكوني، تراكم تجاري همكف، تراكم تقاطع معابر و تراكم فضاي سبز و شاخص هاي نسبت اختلاط كاربري زمين و قابليت پياده روي محاسبه شد. در نهايت مقادير همبستگي جزيي متغيرهاي فرم شهري كرمان با مقادير شاخص كيفيت سلامت عمومي شهروندان برآورد و تحليل گرديد.
يافته ها
برآورد همبستگي جزيي بين مقادير كيفيت سلامت عمومي با سن رابطه مثبت معنادار و با تحصيلات رابطه منفي معنادار داشته است. همچنين مقادير شاخص كيفيت سلامت عمومي با مقادير تراكم تجاري همكف، تراكم تقاطع ها و نسبت اختلاط كاربري زمين ارتباط معناداري داشته است. شاخص قابليت پياده روي نيز كه از تركيب فاكتورهاي شكل شهري بدست آمد ارتباط معناداري با شاخص كيفيت سلامت عمومي داشت. در اين ميان متغير تراكم فضاي سبز شهري با شاخص كيفيت سلامت عمومي شهر كرمان همبستگي كاملا معناداري را ارايه نمود.
نتايج
تحقيق حاضر مبين اين فرضيه است كه طراحي محيط كالبدي شهر به طور قابل توجهي با سطح كيفيت سلامت عمومي شهروندان كرماني مرتبط است. نتايج بر اين تاكيد دارند كه افزايش تراكم فضاي تجاري همكف محلي، نسبت اختلاط كاربري زمين، اتصال بيشتر معابر به يكديگر از جمله مداخلاتي است كه مي تواند با ارتقاء شاخص قابليت پياده روي محلات در كنار توسعه فضاي سبز شهري كيفيت سلامت عمومي شهروندان را بهبود بخشد
چكيده لاتين :
Objective: Urban spaces have a great impact on the public health of citizens. Almost research on the relationship between the urban physical environment and citizens 'health has relied solely on assessing citizens' perceptions of the urban environment. In this article, the relationship between the general health quality (GHQ) of citizens' and the measured physical environment aspects of the city has been investigated.
Methods: The present research is applied in terms of purpose and is field method in terms of nature and method. For this purpose, after literature reviewing, in the first stage, the sample size was determined using Cochran's random method and in the second stage, using hierarchical cluster sampling method and georeference questionnaire technique, survey data of GHQ from 384 citizens of Kerman were Collected in 2019. Also, with the formation of the statistical block of the general population-housing census in 2016 in the GIS, the characteristics of the physical environment of Kerman, including; The variables of residential density(RD), ground commercial density(GCD), street conecection density(SCD) and green space density(GSD) and land use mixing ratio(LUMR) and walk-ability index were calculated. Finally, the partial correlation values of Kerman urban form variables with the values of general health quality index were estimated and analyzed.
Results: Partial correlation between GHQ values had a significant positive relationship with age and gender and a significant negative relationship with education. Also, the values of GHQ index had a significant negative relationship with the values of urban physical environment indexes. Spatially, the green space density showed a completely significant correlation with GHQ index.
Conclusion: The present study demonstrates the hypothesis that the design of an urban environment is significantly related to the GHQ of citizens. The results emphasize that increasing the density of local ground commercial space, land use mixing ratio, more roads connectivity by increasing the walk-ability index and especially the development of green space are among the interventions that can improve the GHQ.
