عنوان مقاله :
نگرشي بر فعاليتهاي عمراني ساسانيان در زمان شاپور اول در خوزستان (مطالعه موردي پل بندهاي شوشتر و رامهرمز)
پديد آورندگان :
شريفي ، مهناز پژوهشكده باستانشناسي
كليدواژه :
پل بندهاي ساساني , پل بند جره , نظام آبياري , اسرا و صنعتگران رومي
چكيده فارسي :
پس از سقوط اشكانيان و پيروزي اردشير بابكان در ابتداي قرن سوم ميلادي پادشاهي قدرتمند ساساني تشكيل شد. حكومت مركزي يك پارچه اي كه توانست طي قرنها عظمت و شكوه ايران عصر هخامنشي را بازگرداند. پادشاهان ساساني از جمله شاپور اول اقدام به فعاليتهاي عمراني بسياري نمودند، زيرا پيروزي ساسانيان در جنگهاي متعدد با روميها باعث شد تا بتوانند از تخصص اسراي رومي استفاده نمايند. يكي از ويژگيهاي معماري ساسانيان، ساخت بناهاي چندمنظوره و تركيبي از جمله پل و بند است. در اين دوره پل بندهاي متعددي در خوزستان ايجاد شدكه گاهي در نوع خود شاهكاري در معماري محسوب ميشدند.دليل اين امر سياست ساسانيان در استفاده بهينه از آب رودخانه ها بود. در اين مقاله سعي شده به دانش هيدروليك پل/بندهاي ساساني پرداخته شود زيرا اين بناها به عنوان يك بازدارنده در مقابل طغيان رودخانه ها عمل مي كرده اند؛ همچنين اين مقاله به معرفي پل بندهاي ساساني در شوشتر و رامهرمز، مي پردازد كه توسط نگارنده مورد پژوهش قرارگرفته اند. نتايج نشانگر انطباق ساختارهاي معمارانه بر طرحي نظام مند و سبكي شناختهشده از دورۀ ساساني و دلالت هاي برآمده از بررسي مدارك سفالي مجاور حوزۀ سد جره در تأييد اين تاريخ گذاري است. اين نوشتار تلاش مي كند به اين پرسش پاسخ دهدكه چه شواهدي در ارتباط با بكارگيري اسراي رومي كه در جنگها به اسارت ساسانيان درآمدند را مي توان شناسايي نمود؟ همچنين بررسي چگونگي ماهيت بناي پل/بند جره از نظر كاربري به چه صورت است؟ روش پژوهش بر مبناي پژوهشهاي ميداني و مطالعات كتابخانه اي صورت گرفته و سعي در تبيين بناهاي عام المنفعه و سازه هاي نويافته در جنوب غرب دارد.
عنوان نشريه :
مطالعات ايراني
عنوان نشريه :
مطالعات ايراني