نقش ديپلماسي اقتصادي در توسعه همكاري‌هاي اقتصادي ايران با كشورهاي آسياي ميانه (مطالعه موردي استان خراسان رضوي)

بر‌اساس آمار بانك جهاني، ايران آخرين شريك تجاري پنج كشور آسياي ميانه است. همچنين، در ميان استان‌هاي كشور، خراسان رضوي بيشترين سهم صادرات را به آسياي ميانه داشته كه در سال‌هاي اخير به‌شدت كاهش يافته است. بنابراين توسعه ديپلماسي اقتصادي كشور به‌ويژه خراسان رضوي با آسياي ميانه اهميت انكارناپذيري براي توسعه صادرات غيرنفتي و كاهش آثار تحريم‌هاي اقتصادي دارد كه در اين مقاله به بررسي اين مهم پرداخته شد. ازاين‌رو براساس روش نمونه‌گيري گلوله برفي، نمونه آماري تعيين و پرسشنامه‌ها بين خبرگان اتاق بازرگاني خراسان رضوي و نمايندگي وزارت امور خارجه در شمال شرق كشور توزيع شد (25n=). براي تجزيه‌وتحليل داده‌ها نيز از ماتريس سوآت استفاده شد. نتايج نشان داد قطب توليد مواد غذايي مهم‌ترين نقطه قوت، كيفيت پايين كالاهاي صادراتي، مهم‌ترين نقطه ضعف، منابع آبي فراوان برخي از كشورهاي آسياي ميانه، مهم‌ترين فرصت و نوسانات قوانين تجاري كشورهاي آسياي ميانه، مهم‌ترين چالش توسعه ديپلماسي خراسان رضوي با آسياي ميانه‌اند. درنهايت، با توجه به اينكه خراسان رضوي قطب توليد مواد غذايي بوده و بيشترين تراز منفي منابع آبي را در بين استان‌هاي كشور دارد و از‌طرف‌ديگر، آسياي ميانه از بازار بالقوه‌اي بالغ بر 73 ميليون نفر برخوردار بوده، سهم بالايي از مساحت آن به اراضي كشاورزي اختصاص داشته و برخي از كشورهاي آن از وفور منابع آبي برخوردارند، توسعه ديپلماسي اقتصادي خراسان رضوي با منطقه مذكور به‌ويژه در قالب صادرات مواد غذايي و كشت فراسرزميني محصولات كشاورزي با نياز آبي بالا پيشنهاد شد.