تاثير شدت تجديد ارائه صورت هاي مالي بر نوع اظهار نظر حسابرس و بندهاي گزارش حسابرسي (شواهدي از كيفيت صورت هاي مالي)

The effect of financial statement restatement severity on auditors’ opinion and audit report paragraphs (evidence of the quality of financial statements)

تجديد ارائه صورت هاي مالي از مصاديق كيفيت پايين گزارشگري است و اصولا حسابرسان بايد نوع و بندهاي گزارش حسابرسي را بابت كيفيت پايين صورت هاي مالي، تعديل كنند. تجديد ارائه صورت هاي مالي در ايران بسيار رايج بوده و بيشتر از نيمي از شركت هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار در سال بعد اقدام به تجديد ارائه صورتهاي مالي نموده و به صورت ميانگين سود گزارش شده سال قبل را كاهش مي دهند. هدف اين پژوهش شناسايي تاثير شدت تجديد ارائه صورت هاي مالي بر نوع گزارش حسابرسان، بندهاي شرط قبل از اظهار نظر، بندهاي تاكيد بر مطلب خاص و ساير بندهاي توضيحي است. دوره زماني پژوهش شامل يك دوره هشت ساله، از سال 1389 الي 1397 و نمونه شامل 107 شركت پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. نتايج برآورد رگرسيون چندگانه نشان مي دهد كه كيفيت پايين صورت هاي مالي بر اساس معيار شدت تجديد ارائه بر نوع گزارش حسابرسي، افزايش تعداد بندهاي شرط، بندهاي تاكيد بر مطلب خاص و ساير بندهاي توضيحي اثري ندارد. به اين صورت كه حسابرسان طبق نظريه توجه محدود براي صورتهاي مالي حاوي تحريف ها و اشتباهات زياد كه در سال بعد با شدت بالا تجديد ارائه شده اند، گزارش حسابرسي تعديل شده با بندهاي بيشتر شرط و توضيحي صادر نكرده اند تا استفاده كننده از صورتهاي مالي از كيفيت پايين آن آگاه شود و لذا قابليت اتكاء و اعتماد به گزارشهاي حسابرسي بر اساس معيار شدت تجديد ارائه پايين است.

The restatement of financial statements is a matter of low quality of reporting, and auditors generally have to adjust the types and paragraphs of the audit report for the poor quality of the financial statements. Restatement of financial statements is very common in Iran and more than half of the companies listed on the Tehran Stock Exchange will restate their financial statements in the following year and reduce the reported profit of the last year. The purpose of this study is to identify the impact of the severity of financial statements restatement on the type of auditors' report, pre-opinion paragraphs, special emphasis paragraphs, and other explanatory paragraphs. The research period is from 2010 to 2018 and the sample consists of 107 companies listed on Tehran Stock Exchange. The results of multiple regression analysis show that poor quality of financial statements based on severity criteria of restatement does not affect the type of audit report and also the number of conditional paragraphs, special emphasis paragraphs, and other explanatory paragraphs. Infact, auditors did not issue adjusted auditing reports for the following year with high severity of financial statement restatements to inform the users about the poor quality of financial statements. Thus, the reliability of the audit reports is low based on the severity of the restatement.