شيوع عوامل خطر قلبي-عروقي در زنان و مردان مراجعه‌كننده به مراكز بهداشتي درماني: چهار شهرستان برنامه آزمايشي ايراپن، 1396-1395

مقدمه: بسته مداخلات اساسي بيماري‌هاي غيرواگير سازمان جهاني بهداشت (WHOPEN)، امكان پيشگيري، تشخيص و مديريت زودهنگام بيماري‌هاي قلبيعروقي، ديابت، بيماري‌هاي مزمن تنفسي و‌ سرطان را فراهم مي‌كند. برنامه اﻳﺮاﭘﻦ (IraPEN)با بومي‌سازي WHOPEN براي جمعيت ايراني ﻃﺮاﺣﻲ و از سال 1394 به صورت آزمايشي در 4 شهرستان ﻧﻘﺪه، ﻣﺮاﻏـﻪ، ﺷﻬﺮﺿﺎ و ﺑﺎﻓﺖ اجرا و سپس در كل كشور اجرايي شد. هدف ما بررسي شيوع عوامل خطر قلبيعروقي درمردان و زنان مراجعه‌كننده به مراكز بهداشتي بود. مواد و روش‌ها: دراين مطالعه از داده‌هاي سال‌هاي 1395و1396 افراد بالاي30 سال مراجعه‌‌كننده به مراكز در مناطق آزمايشي استفاده شد. ﺧﻄﺮ10ﺳﺎﻟﻪ قلبيعروقي توسط نرم‌افزار سيب به عنوان يك سيستم اطلاعات يكپارچه سلامت با استفاده از نمودار پيش‌بيني خطر WHO/ISH ﺗﻌﻴﻴن شده است. افراد در چهار گروه خطر: كم ( 10%)، متوسط (20-10%)، نسبتا زياد (30-20%) و زياد ( 30%) طبقه‌بندي شده‌اند. يافته‌ها: دربين 160223 نفر (58/1 % زن) شيوع ديابت (فاصله اطمينان 95%) در مردان و زنان به ترتيب 8/5 % (8/8-8/3) و 12/9 % (13/1-12/7) بود كه حدود يك سوم موارد آن‌ها ناشناخته بودند. شيوع فشارخون بالا (فاصله اطمينان 95%) در مردان و زنان به ترتيب 15/6(15/9-15/3) و23/2 (23/5-22/9) بود و فشارخون بالاي ناشناخته 40% از فشارخون بالا درمردان و 20% درزنان را شامل مي‌شد. حدود 9% مردان و 15/7 % زنان دچار هايپركلسترولمي بودند. بيش از 4% مردان و حدود 5% زنان خطر 10% يا بيشتر داشتند. نتيجه‌گيري: زنان مراجعه‌‌كننده به مراكز بيشتر از مردان بودند و به نظر مي‌رسد زنان پرخطر براي كنترل بيماري‌هاي خود به اين مراكز مراجعه مي‌كنند. با توجه به خطر بالاتر مردان براي ابتلا و مرگ ناشي از بيماري‌هاي قلبي-عروقي، تشويق و پي‌گيري مردان براي كنترل عوامل خطر پيشنهاد مي‌گردد.