مقايسه اثر اسكولكس كشي عصاره هيدرو الكلي زغال‌اخته و اسطوخودوس در شرايط آزمايشگاهي

هدف: هيداتيدوز از مهم‌ترين بيماري‌هاي زئونوز در نقاط مختلف جهان مي‌باشد. يكي از مهم‌ترين مشكلات درمان اين بيماري از بين بردن پروتواسكولكس‌هاي ناشي از پارگي كيست هيداتيك حين عمل جراحي براي جلوگيري از ايجاد كيست‌هاي ثانويه مي‌باشد. مطالعه حاضر با هدف بررسي تأثير پروتواسكولكسيدال عصاره هيدرو الكلي زغال‌اخته و اسطوخودوس در شرايط آزمايشگاهي انجام شد. مواد و روش‌ها: در اين مطالعه تجربي كبدهاي داراي كيست هيداتيك از كشتارگاه همدان جمع‌آوري و به آزمايشگاه انگل‌شناسي منتقل شدند. با استفاده از حلال هيدرو الكلي عصاره زغال‌اخته و اسطوخودوس تهيه گرديد و پروتواسكولكس‌ها با غلظت‌هاي 1 ، 10، 50 و 100 mg/ml در زمان‌هاي 5، 10، 20، 40 و 60 دقيقه مواجهه شدند. درصد پروتواسكولكس‌هاي زنده توسط ميكروسكوپ نوري و رنگ ائوزين 1/0% بررسي شد. يافته‌ها: در تمام غلظت‌ها بيش‌ترين تأثير پروتواسكولكسيدال عصاره اسطوخودوس و زغال‌اخته در مدت‌زمان 60 دقيقه مشاهده گرديد كه نتايج آن در مورد عصاره اسطوخودوس در غلظت‌هاي 1، 10، 50 و 100 mg/ml به ترتيب 47%، 57%، 75% و 94% بودند و در مورد عصاره زغال‌اخته در غلظت‌هاي مشابه به ترتيب 47%، 56%، 63% و 87% مشاهده شد. هم‌چنين كم‌ترين ميزان پروتواسكولكسيدال در مدت‌زمان 5 دقيقه و غلظت 1 mg/ml مشاهده شد كه براي هر دو عصاره 41%، مشاهده شد. نتيجه‌گيري: نتايج مطالعه حاضر نشان‌دهنده تأثير پروتواسكولكس‌كشي بالاي عصاره هيدرو الكلي اسطوخودوس در مقايسه با زغال‌اخته مي‌باشد و دليل آن ممكن است به علت وجود موادِ مؤثره اسطوخودوس باشد كه مي‌توان با مطالعه بيش‌تر و شناسايي و تخليص موارد مؤثره به نتايج بهتري دست‌ يافت.