حمايت از حقوق اقليت‌ها با توسل به رهيافت شهروندي چندفرهنگي

در جهان كمتر دولتي را مي‌توان يافت كه داراي ساخت تك فرهنگي باشد و در بيشتر موارد يك فرهنگ به عنوان فرهنگ غالب و رسمي در اين دولت‌ها از جانب حكومت مركزي مورد حمايت بوده و رسميت مي‌يابد. چنين رويكردي به نارضايتي گروه‌هاي فرهنگي مختلف در اين ساختهاي تك فرهنگي رسمي انجاميده است. گروه‌هاي مختلفي كه در اين وضعيت قرار گرفته‌اند اغلب با توسل به ادبيات حقوق بشري و يا حقوق اقليت‌ها به مطالبه حقوق خود مي‌پردازند. تعدادي از نظريه پردازان براي حل اين مشكل نظريه «شهروند برابر» را ارائه كرده‌اند. در اين ميان تعدادي نيز با ارائه نظريه «شهروندي متفاوت» و يا «شهروندي چند فرهنگي» و گاهي نيز «چندفرهنگ گرايي» در حوزه حقوق اقليت‌ها و حقوق شهروندي به ارائه راهكاري براي مطالبه حقوق گروه‌هاي فرهنگي و اقليت‌ها پرداخته‌اند. در اين ميان نظريات انديشمنداني مانند ويل كيمليكا و ايريس ماريون يانگ حائز اهميت و توجه ويژه است. آيات قراني و منابع حقوق اسلامي نيز در اين راستا داراي مقررات ويژه‌اي بوده و به نظر مي‌رسد رويكرد شهروند متفاوت را در كنار شهروند برابر مورد تأييد قرار مي‌دهند. اين مقاله با به چالش كشيدن نظريه‌هاي كلاسيك حقوق شهروندي و «شهروند برابر» در پرتو نظريه «شهروندي چندفرهنگي» و «شهروند متفاوت» انديشمندان فوق‌الذكر و تعدادي از آيات قرآن كريم، به ارائه چهارچوبي نو براي مطالبه حقوق اقليت‌ها و حل مشكل آنان در كشورهاي داراي موزاييك اقوام، مليتها، فرهنگ‌ها و هويت‌هاي متفاوت تحت عنوان هر گونه گروه اقليتي مي‌پردازد و درصدد ارايه‌ي مدلي موافق و هم‌خوان با كشورهاي چند فرهنگي جهت زندگي.